Kalendarz ekologiczno-przyrodniczy

Wigilia Dnia Dziecka ogłoszona została przez Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody "pro Natura" Dniem Bociana. Na takie święto zasługują polskie bociany, których gnieździ się u nas najwięcej na całym świecie. Dzień Bociana stanowi okazję do zwrócenia uwagi na szczególne miejsce jakie ptak ten zajmuje w polskiej kulturze i krajobrazie, na jego zagrożenia i potrzebę ochrony.

Propozycja obchodów Dnia Bociana spotkała się z ciepłym przyjęciem współpracujących z naszym Towarzystwem szkół, organizacji oraz osób prywatnych. Z okazji obchodów Dnia Bociana odbywają się w całym kraju różnego rodzaju bocianie wydarzenia, m.in. spotkania, festyny, prelekcje, przedstawienia, rajdy rowerowe, wycieczki, plenery, wystawy.

Polecane strony:
http://www.bociany.pl

Ich tradycja narodziła się na początku XX wieku. Wtedy inicjowano pierwsze akcje sadzenia drzew przy drogach. W 1959 roku w Zarządzie Głównym Ligi Ochrony Przyrody powstał Komitet Dni Lasu, a potem Komisja Dni Lasu i Zadrzewień.

Obchodzone w pierwszym tygodniu czerwca święto to czas upowszechniania wiedzy o lesie, uświadamiania społeczeństwu znaczenia lasów i gospodarki leśnej oraz organizowania społecznej akcji sadzenia drzew, pielęgnacji parków, zakładania i porządkowania terenów zielonych. Organizowane są konkursy i wystawy, festyny, prace społeczne (sadzenie i pielęgnacja młodych drzewek).

Drzewa są najwyższymi roślinami na ziemi, tworzą szczególne ekosystemy, o które powinniśmy dbać wspólnymi siłami. Wykorzystajmy Dni Lasu i Zadrzewień, aby promować ideę sadzenia nowych drzew, które wyrosną i staną się zielonymi płucami Ziemi.

Drzewa pełnią bardzo ważną funkcję. Pochłaniają dwutlenek węgla i produkują tlen, którym oddychamy. Niestety, ludzie niszczą drzewa i inne rośliny nie sadząc nowych. Przez to na Ziemi zmniejsza się liczba roślin i tlenu.

Najbardziej zniszczonym obszarem na kuli ziemskiej są Zielone Płuca Ziemi. Na ich obszarze znajduje się większość gatunków zwierząt i roślin spotykanych na naszej planecie. Niestety niektóre z nich bezpowrotnie wyginęły. Populacja innych zmniejsza się tak szybko, że prawdopodobnie również wyginą. Równie okropny jest fakt, iż Zielone Płuca Ziemi produkują największą ilość tlenu na świecie. Jednak ich obszar zmniejsza się z dnia na dzień, przez co tlenu mamy coraz mniej.

Światowy Dzień Ochrony środowiska obchodzony jest od 1972. Organizacja Narodów Zjednoczonych, zwracając uwagę na bardzo wysoki stopień degradacji środowiska, uznała za niezbędne uprzytomnienie ludziom, że nie są jedynym gatunkiem na Ziemi. Każdego roku dzień 5. czerwca będzie przypominał o ważności przyrody i odpowiedzialności człowieka za jej stan.

Sekretarz Generalny ONZ, U Thant, 26. maja 1969 r. wydał raport. Zwrócił w nim uwagę na to, że człowiek nie jest świadomy tego, jak bardzo jego celowe i przypadkowe działania mają wpływ na pogarszanie się stanu przyrody. Dodatkowo nie zdaje sobie sprawy z tego, że w ten sposób zagraża również sobie, jako integralnej części środowiska naturalnego.

Dzień Ochrony Środowiska został ustanowiony podczas Ogólnego Zgromadzenia ONZ w czasie pierwszej światowej konferencji na temat stanu środowiska. Odbyła się ona 5 czerwca 1972 r. w Sztokholmie pod hasłem „Tylko jedna Ziemia". Głównym celem było zwrócenie uwagi świata na problem dalszej egzystencji gatunku ludzkiego i zapewnienie mu dogodnych warunków do przetrwania. Dodatkowo wskazano wówczas na istotę współpracy międzynarodowej ze względu na transgraniczny charakter niektórych zanieczyszczeń.

Światowy Dzień Ochrony Środowiska świętuje ponad 100 krajów. Polska znajduje się wśród nich od 17 lat, a obchody co roku odbywają się w innym województwie. W tym roku gospodarzem było województwo podlaskie, gdzie w dniach 1-2 czerwca pod hasłem „Perły Podlasia" odbył się szereg uroczystości.

Polecane strony:
http://przyroda.polska.pl/aktualnosci/article,Swiatowy_Dzien_Ochrony_Srodowiska_Naturalnego,id,279500.htm

Wiatr, woda, słońce, biomasa, geotermia, zwyczajowo nazywane są „zieloną” energią, gaz ziemny „błękitną”, a węgiel kamienny „czarną”. Te kolory mają symbolizować oczywiście wpływ na środowisko. Jednak przyjęta nomenklatura nie jest ani zbyt szczęśliwa, ani trafna. Czarny węgiel kamienny jest mniej uciążliwy niż brunatny, spalanie gazu ziemnego powoduje efekt cieplarniany, nijak mając się do pozytywnie kojarzącego się błękitu, a jeśli chodzi o odnawialne źródła energii to sprawa też nie jest tak jednoznacznie „zielona”. Bliskie prawdy jest jedynie określenie „czysta” w stosunku do wiatru.

Ruch powietrza jest oczywiście niewidoczny, zaś skutki oddziaływania na środowisko niewielkie. A co najważniejsze – wiatrak po demontażu przywraca przyrodę, krajobraz, stosunki wodne do pierwotnego stanu. „Powrót” trwa jeszcze krócej niż sama budowa turbiny wiatrowej. Nie da się tego powiedzieć ani o energetyce konwencjonalnej (szkody górnicze, hałdy, trzęsienia ziemi wywołane tąpnięciami. Nawet uznawana za czystą energię „woda” nieodwracalnie zmienia ekosystem i naturalne stosunki wodne.

Polecane strony:
http://www.dzienwiatru.eu/
http://www.greenpeace.org/poland/pl/co-robimy/klimat-i-energia/mity/

Pustynnienie jest to poszerzanie się zasięgu występowania krajobrazu i procesów typowych dla pustyń, na obszarach gdzie w czasach minionych nie były obserwowane. Zmiany takie mają miejsce głównie w strefach suchych, sąsiadujących z pustyniami. Do powiększania obszarów pustynnych, a nawet powstawania nowych, często przyczynia się człowiek, prowadząc niewłaściwą gospodarkę.

Zgromadzenie Ogólne przyjęło Konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie Przeciwdziałania Pustynnieniu również 17 czerwca 1994 r. Zgromadzenie wezwało państwa, by wykorzystały obchody Dnia do pogłębienia świadomości na temat potrzeby międzynarodowej współpracy w zakresie zwalczania zjawiska pustynnienia i skutków suszy oraz realizacji postanowień Konwencji.

Polecane strony:
http://www.unccd.int/publicinfo/menu.php

18 czerwca obchodzimy Dzień Europejskiego Protestu Przeciw GMO. GMO (z ang. genetically modified organisms) czyli genetycznie modyfikowane organizmy to rośliny, zwierzęta i drobnoustroje, których geny zostały celowo zmienione przez człowieka. Rekombinacja DNA i inne pokrewne techniki pozwalają utworzyć w laboratoriach organizmy o odmiennych właściwościach niż macierzysty gatunek. Pierwszy organizm GMO został stworzony w 1973 przez Stanley Cohena i Herberta Boyer’a.

W dniu 18 czerwca na całym świecie odbywają się liczne manifestacje, których celem jest wyrażenie sprzeciwu wobec rozprzestrzeniania się organizmów zmodyfikowanych genetycznie oraz informowanie społeczeństwa o zagrożeniach związanych z GMO. GMO stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt, środowiska naturalnego, rolnictwa i lokalnej ekonomii.

Święto ryb i wszystkich ludzi z nimi związanych. Święto to zostało ustanowione przez Światową Konferencję ds. Rybołówstwa w 1984 roku, po to, aby uświadomić ludziom, że zasoby naszych wód są ograniczone i tylko dzięki zrównoważonemu ich wykorzystaniu będziemy mogli w przyszłości łowić ryby.

Aż 3/4 łowisk na świecie jest przełowionych. 120 z 200 najpopularniejszych gatunków ryb jest zagrożona wyginięciem. Europa również boryka się z ogromnymi problemami – na 2/3 łowisk, ze względu na zbyt dużą ilość statków, poławia się za dużo ryb. Jeśli dodać do tego nielegalne, nieraportowane i nieuregulowane połowy, które na niektórych łowiskach stanowią niemal 50% wszystkich połowów, sytuacja rybołówstwa prezentuje się w czarnych barwach. W oparciu o te dane naukowe, naukowcy oraz WWF biją na alarm – jeśli nie zmienimy naszego postępowa około 2050 roku możemy bezpowrotnie pożegnać się z najchętniej łowionymi gatunkami ryb.

Polecane strony:
http://www.nietypoweswieta.pl/news/117/Swiatowy-Dzien-Rybolowstwa---27-czerwca.php

"Pies jest jedyną istotą na świecie, która bardziej kocha ciebie niż siebie samego"
J. Billlings.

Dzień Psa ustanowili użytkownicy forum psy.pl.

Dzień Psa jest dobrą okazją, by zastanowić się nad tym, jak psy są traktowane w naszym społeczeństwie, czy się po nich sprząta, jak są traktowane podczas sezonu urlopowego. Jeśli masz warunki i marzysz o czworonożnym przyjacielu, pomyśl o adopcji - więcej informacji m.in. na www.adopcje.org. Okres wakacji co roku jest czasem próby dla właścicieli psów. Szczególnie dla tych nowo upieczonych, którzy mają pieska od kilku miesięcy. Zastanawiają się, co zrobić z psem przed wyjazdem na urlop? Latem najwięcej psów trafia do schronisk w całej Polsce. Większość z nich, jeszcze kilka tygodni wcześniej miała kochające rodziny, mieszkała w domu, miała własną miskę, obrożę i smycz.

Co zrobić, kiedy będziemy świadkiem porzucenia psa? Jeśli zobaczymy, że ktoś wyrzuca psa z samochodu, najlepiej spisać numery rejestracyjne pojazdu i złożyć raport na komendzie policji lub w straży miejskiej. Można też zgłosić sprawę w terenowym oddziale Straży dla Zwierząt. Należy pamiętać, że nawet najspokojniejszy pies w tak ekstremalnej i stresującej dla niego sytuacji może być niebezpieczny, dlatego najlepiej zawiadomić najbliższe schronisko dla zwierząt o tym, że w danym miejscu znajduje się bezdomne zwierzę. Jeśli nie wiemy, do którego schroniska zadzwonić, lub nie mamy do niego kontaktu, wystarczy powiadomić o zaistniałej sytuacji gminę, na terenie której przebywa pies. Każda gmina powinna mieć podpisaną umowę ze schroniskiem i sprawą zajmą się osoby do tego upoważnione.

Polecane strony:
http://www.zielonalekcja.pl/index.php?mod=wydarzenie&id=4994

W 2001 roku liczba ludzi na świecie wyniosła 6,1 miliarda, w skutek dynamiki wzrostu na poziomie 77 milionów rocznie. Według szacunków ONZ, w 2050 roku nasz glob będzie zamieszkiwać od 7,9 do 10,9 miliardów ludzi, przy czym najtrafniejszą wydaje się być prognoza mówiąca o 9,3 miliardach.

Światowy Dzień Ludnościowy został ogłoszony w 1987 roku przez ONZ dla upamiętnienia narodzin pięciomiliardowego mieszkańca Ziemi (wg obliczeń statystycznych). Jego celem jest zwrócenie uwagi opinii publicznej na pilny charakter i wagę problemów ludnościowych, zwłaszcza w kontekście planów i programów rozwoju. Cele przyświecające proklamowaniu Światowego Dnia Ludnościowego zostały powtórzone w 1994 roku w czasie Międzynarodowej Konferencji na Rzecz Ludności i Rozwoju (ICPD, International Conference on Population and Development). Dziesięć lat „nowej ery” zapoczątkowanej konferencją kairską zaowocowało poprawą jakości i dostępu do programów planowania rodziny, bezpiecznego macierzyństwa i szerzej zakrojonymi działaniami na rzecz zapobiegania HIV. Rządy poszczególnych państw przyjęły Program Działania ICPD jako istotny plan realizacji celów rozwoju, a jego postulaty jako kluczowe wytyczne. W postulatach tych znalazły się między innymi: zmniejszenie obszarów ubóstwa, zharmonizowania sytuacji narodów na świecie z dostępnymi zasobami, poprawa statusu kobiet i zapewnienie ogólnego dostępu do ochrony zdrowia reprodukcyjnego, włączając w to planowanie rodziny. Jako punkt wyjścia przyjęto założenie, że liczba ludności, jej wzrost i dystrybucja, są ściśle powiązane z możliwościami rozwoju, i że działania podjęte w jednym obszarze wspierają działania w innym.

CZY WIESZ ŻE:

  • Około 2,8 mld osób nadal musi przeżyć za mniej niż 2 dolary dziennie!
  • Polska ma około 38 milionów mieszkańców i zajmuje 26 miejsce pod względem ludności na świecie.

Międzynarodowy Dzień Ochrony Warstwy Ozonowej został proklamowany przez ONZ w 1994 roku. Obchodzony jest w rocznicę podpisania Protokołu Montrealskiego (1987rok) dotyczącego ograniczenia emisji substancji niszczącej warstwę ozonową. Protokół stanowi międzynarodowe porozumienie wykonawcze do Konwencji o Ochronie Warstwy Ozonowej ustanowionej w Wiedniu w 1985roku. ONZ zaapelowało do państw członkowskich, aby obchody Dnia były poświęcone propagowaniu działań służących realizacji celów Protokołu i jego aneksów.

CZY WIESZ ŻE?

Warstwa ozonowa to krucha powłokę gazową, która chroni Ziemię przed nadmiernym działaniem promieni słonecznych i w ten sposób pomaga zachować życie na naszej planecie.

Polecane strony:
http://www.fip.elbi.pl/pdf/ozon.pdf

Po co jeździć samochodem, skoro dużo zdrowiej i korzystniej jest przejść się piechotą? O rozwagę w tej kwestii apelują organizatorzy rozpoczynającego się dziś Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu.

Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu to coroczna inicjatywa realizowana w krajach UE, a koordynowana w Polsce przez Ministerstwo Środowiska. W dniach 16-22 września tysiące europejskich miast wprowadza ulepszenia związane z funkcjonowaniem transportu miejskiego oraz udogodnienia dla rowerzystów i pieszych. Tegorocznym motywem przewodnim wszystkich europejskich kampanii jest hasło „Alternative Mobility”, na bazie którego stworzono polskie hasło kampanii „Wybierz wygodną alternatywę”.

Celem polskiej edycji kampanii realizowanej w tym roku przez agencje Adwertajzing oraz Initiative Media jest przekonanie odbiorców, że nie opłaca się jeździć samochodem na krótkich dystansach, nie warto zamykać się w samochodzie skoro są lepsze i wygodniejsze formy komunikacji.

O motoryzacyjnych ograniczeniach i na pierwszy rzut oka niewidocznych korzyściach związanych z alternatywnymi środkami komunikacji można przekonać się odwiedzając stronę http://www.nieprowadze.pl.

Kampania potrwa od 16 do 22 września, a na jej potrzeby przygotowano spoty radiowe, banery internetowe, a także plakaty i naklejki, które będzie można znaleźć w autobusach i na przystankach w całej Polsce. Kulminacją kampanii będzie 22 września - Europejski Dzień bez Samochodu w ramach którego zorganizowane zostaną liczne imprezy, festyny i pikniki rodzinne zarówno w dużych miastach, jak i w małych miejscowościach.

Polecane strony:
http://www.nieprowadze.pl

Geologia jest nauką o Ziem, badającą jej historię, budowę oraz procesy przeobrażające pedosferę. Wyróżnia się między innymi: geologię dynamiczną badającą procesy zachodzące w skorupie i na powierzchnie Ziemi; geologię historyczną zajmującą się przeszłością Ziemi; geologię regionalną opisującą pedosferę w skali regionów oraz geologię stosowaną, która wykorzystuje wiadomość pozostałych działów w praktyce np. przy poszukiwaniu surowców mineralnych.

W Polsce geologia ma długowiekowe tradycje. Już w XVIII wieku tą dziedziną nauki zajmował się Gabriel Rzączyński – przyrodnik, który w swojej pracy „Historia naturalis curiosa Regni Poloniae..” jedną z rozpraw poświęcił właśnie geologii. Inni polscy wybitni geologowie to m.in.: Feliks Drzewiński (mineralog), Paweł Edmund Strzelecki ( mineralog, petrograf, hydrolog), Norbert Kumelski (twórca polskich pojęć geologicznych), Alojzy Alth (mineralog, badacz geologii Tatr i Podola), Eugeniusz Romer (geograf, geomorfolog), Jan Nowak (paleontolog), Jan Czarnocki (badacz geologii Gór Świętokrzyskich), Wacław Ryka (petrolog).

Polecane strony:
http://www.pgi.gov.pl/muzeum_geologiczne
http://www.geo.uw.edu.pl
http://www.spirifer.most.org.pl/otoczak/index.htm

W Polsce, podobnie jak w innych krajach rozwój turystyki został zapoczątkowany w pierwszej połowie XIX wieku. 18 września - Międzynarodowy Dzień Turystyki jest dziś świętowany głównie przez członków terenowych oddziałów PTTK.

Dwoma pierwszymi organizacjami promującymi turystykę były: Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie i Polskie Towarzystwo Krajoznawcze PTK. Pierwsza z nich powstała w 1873 roku a jej celem były m.in.: badania geologiczne polskich gór i ich popularyzacji, ochrona przyrody i wspieranie przemysłu góralskiego. Towarzystwo skupiało w swych szeregach wielu wybitnych specjalistów i naukowców. W 1874 roku z inicjatywy Towarzystwa zbudowano pierwsze schronisko górskie nad Morskim Okiem. W 1876 roku powstały schroniska w Roztoce i Pięciu Stawach, a w 1894 na Hali Gąsienicowej. Dzięki działaniom Galicyjskiego Towarzystwa Tatrzańskiego Tatry stały się głównym obszarem na ziemiach polskich, a Zakopane główną miejscowością turystyczno-uzdrowiskową.

1906 roku powstało w Warszawie Polskie Towarzystwo Krajoznawcze PTK. Organizacja postawiła sobie za cel zbieranie wiadomości krajoznawczych, gromadzenie zbiorów naukowych, organizowanie wycieczek po kraju, urządzanie wystaw krajoznawczych. Swoje działania skupiała się na terenach nizinnych.

W roku 1979 w Bernie w Szwajcarii została ustanowiona Konwencja o ochronie dzikiej flory i fauny europejskiej oraz siedlisk przyrodniczych (Convention on the Conservation of European Wildlife and Natural Habitats). Weszła ona w życie w połowie roku 1982, natomiast Polska ratyfikowała ją 1 stycznia 1999, zobowiązując się do jej przestrzegania na swoim terytorium.

Unia Europejska doceniła wartość naturalnych okazów dzikiej fauny, floty i siedlisk przyrodniczych, które chronione są w ramach powstającej i ciągle modyfikowanej Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Jest to sieć obszarów chronionych, której celem jest ochrona cennych, pod względem przyrodniczym i zagrożonych, składników różnorodności biologicznej.

W skład sieci Natura 2000 wchodzą:

  • obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) - (Special Protection Areas - SPA) wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady 79/409/EWG w sprawie ochrony dzikich ptaków, tzw. "dyrektywy ptasiej"
  • specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO) - (Special Areas of Conservation - SAC) wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, tzw. "Dyrektywy siedliskowej", dla siedlisk przyrodniczych wymienionych w załączniku I oraz gatunków roślin i zwierząt wymienionych w załączniku II do Dyrektywy.

Polecane strony:
http://europa.eu.int/comm/environment/nature/
http://www.mos.gov.pl/1strony_tematyczne/natura2000/index.shtml
http://www.wigry.win.pl/natura2000/spis.htm

Kampania „Dzień bez Samochodu” to europejska akcja obywatelska promująca proekologiczne zachowania i korzystanie z publicznych środków transportu.

Pierwszy „Dzień bez Samochodu” odbył się w 1998 roku we Francji. Akcja jest odpowiedzią na negatywne konsekwencje wynikające z nadmiernego ruchu samochodowego w miastach. Kampania zorganizowana jest na czterech szczeblach: europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym. W 2004 roku w akcji wzięło udział ponad 110 miast. Jedna z najbardziej spektakularnych zeszłorocznych inicjatyw było zezwolenie kierowcom na przejazd 22 września komunikacją miejską na podstawie dowodu rejestracyjnego ich samochodu.

Polecane strony:
http://www.22september.org
http://www.22wrzesien.org
http://www.szmp.pl

Pozostałość słowiańskiego święta plonów poświęconego bogom Perunowi i Dadźbóg-Swarożycowi. W ten dzień dziękowano bogom za plony i proszono o jeszcze lepsze w przyszłym roku. Wróżono przyszłość, a po modlitwach organizowano rytualne biesiady. Pozostałością jest obrzęd dożynek.

Polecane strony:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Święta_starosłowiańskie

Międzynarodowa akcja „Sprzątanie Świata („Clean up the world”) po raz pierwszy odbyła się w 1993 roku. Celem akcji jest aktywacja lokalnych społeczności do dbania o stan otaczającego je środowiska.

W ramach akcji organizowane są wspólne sprzątania, festyny i pikniki w czasie których promowane są proekologiczne zachowania takie jak np. segregacja odpadów. W Polsce akcję koordynuje Fundacja Nasza Ziemia.

Polecane strony:
http://www.naszaziemia.pl/v3/
http://www.cleanup.com.au

W Polsce, podobnie jak w innych krajach rozwój turystyki został zapoczątkowany w pierwszej połowie XIX wieku.

Dwoma pierwszymi organizacjami promującymi turystykę były: Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie i Polskie Towarzystwo Krajoznawcze PTK. Pierwsza z nich powstała w 1873 roku a jej celem było m.in.: badania geologiczne polskich gór i ich popularyzacji, ochrona przyrody i wspieranie przemysłu góralskiego. Towarzystwo skupiało w swych szeregach wielu wybitnych specjalistów i naukowców. W 1874 roku z inicjatywy Towarzystwa zbudowano pierwsze schronisko górskie nad Morskim Okiem. W 1876 roku schroniska w Roztoce i Pięciu Stawach, a w 1894 na Hali Gąsienicowej. Dzięki działaniom Galicyjskiego Towarzystwa Tatrzańskiego Tatry stały się głównym obszarem na ziemiach polskich, a Zakopane główną miejscowością turystyczno-uzdrowiskową.

Morze Bałtyckie jest morzem śródlądowym, głęboko wciśniętym w ląd. Dlatego też wody w Morzu Bałtyckim mają stosunkowo niskie zasolenie, którego poziom waha się od 30 ‰ w rejonie cieśnin duńskich do 3‰ w zatokach Botnickiej i Fińskiej.

Niskie zasolenie powoduje z kolei karłowatość organizmów wodnych. Średnia głębokość to 52,3 m, a całkowita powierzchnia morza wraz z cieśninami i Kattegatem szacowana jest na 415 266 km2. Polska jest stroną wielu umów międzynarodowych, których celem jest ochrona bądź rekultywacja Morza Bałtyckiego, w tym między innymi: konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach (tzw. Konwencji Gdańska) z 1973 roku; konwencji o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, (tzw. Konwencja Helsińska) z 1974 roku; porozumienia o ochronie małych waleni Bałtyku i Morza Północnego (ASCOBANS) z 1992 roku.

Polecane strony:
http://www.naszbaltyk.pl/ochr.php
http://www.helcom.fi/home/en_GB/welcome/

O prawa zwierząt upomina się w Polsce wiele organizacji pozarządowych. Od kilku lat prawa „naszych braci mniejszych” reguluje także ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 roku, która w artykule pierwszym mówi: „Zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę.” Niestety Polskie realia nie nadążają za prawem i częste są przypadki drastycznego łamania podstawowych praw zwierząt – niehumanitarne zabijanie i transport, a także znęcanie się właścicieli nad zwierzętami.

Ustanowiony przez Międzynarodową Unię Wegetarianizmu w 1977 roku. Celem dnia jest promowanie wegetarianizmu jako sposobu odżywiania się i stylu życia. Obchodzony jest zwykle w postaci happeningów z poczęstunkami dla uczestników. Często święto to łączone jest z obchodami Światowego Dnia Zwierząt Hodowlanych.

Polecane linki:
http://empatia.pl/str.php?dz=32
http://www.ivu.org

Liczba ptaków na Ziemi stale zmniejsza się. W Polsce wytępiono dropia, którego ostatnie lęgowe osobniki zginęły w 1987r. Celem obchodzonego 1 października Światowego Dnia Ptaków jest zwrócenie uwagi ludzi na potrzebę chronienia ptaków wraz z ich naturalnym środowiskiem.

W 1979 roku Unia Europejska przyjęła tzw. Dyrektywę Ptasią czyli Dyrektywę Rady EWG o ochronie dziko żyjących ptaków (Directive 79/409/ EEC on Wild Birds, w skrócie Birds Directive). Największym zagrożeniem dla ptaków jest utrata siedlisk życiowych dlatego w Dyrektywie dużo wagę położono na zachowanie i ochronę różnorodności siedlisk oraz odpowiedniej powierzchni obszarów obejmowanych ochroną. Ma to być uzyskiwane w wyniku tworzenia terenów chronionych, a w razie potrzeby także odtwarzania siedlisk zniszczonych.

Rocznie około 20 miliardów zwierząt hodowlanych zostaje zabitych często w barbarzyński sposób lub też ginie podczas transportów. Chociaż przepisy międzynarodowe określają dokładnie sposób uboju zwierząt, tak aby ich cierpienia możliwie jak najbardziej ograniczyć, a także ustalają maksymalny czas trwania transportu do 8 godzin, tragicznie często przepisy te są łamane.

Światowy Dzień Zwierząt hodowlanych przypada w dniu urodzin Mahatmy Ghandiego (1860-1948), pioniera światowego ruchu wegetariańskiego. Mahatma ("Wielki Duch"), indyjski polityk i moralista, polityczny i duchowy przywódca Hindusów w walce o niepodległość, reformy i sprawiedliwość społeczną, zginął z rąk przeciwników politycznych.

Polecane strony:
http://www.wfad.org/index.htm

Siedlisko przyrodnicze (natural habitat) to uniwersalny europejski termin oznaczający ekosystem o określonych granicach geograficznych.

Jest to nie tyle o miejsce występowania danego gatunku rośliny, grzyba czy zwierzęcia, lecz o całość, wszystkie elementy, danego unikalnego ekosystemu. W 1992 roku Unia Europejska doceniła wagę zachowania naturalnych siedlisk w przyjętej Dyrektywie w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (92/43/EWG). Zawiera ona spis i uniwersalną klasyfikację siedlisk uznanych za „ważne dla Europy” oraz spis gatunków, których siedliska również podlegają ochronie.

Dyrektywa wyróżnia gatunki:

  • dla których państwa członkowskie zobowiązane są powołać obszary ochrony ich siedlisk – specjalne obszary ochrony (SOO),
  • te, które państwa członkowskie zobowiązane są objąć ścisłą ochroną gatunkową,
  • te, które są przedmiotem zainteresowania Unii Europejskiej , ale mogą podlegać gospodarczemu użytkowaniu.

Specjalne Obszary Ochrony (SOO) powołane na mocy Dyrektywy Siedliskowej wraz z Obszarami Specjalnej Ochrony (OSO) wyznaczonymi na podstawie Dyrektywy Ptasiej, tworzą Europejską Sieć Ekologiczną pod nazwą NATURA 2000. Dyrektywa Siedliskowa zawiera regulacje będące podstawą funkcjonowania obszarów tej sieci.

Polecane linki:
http://www.habitat.org/gov/take_action/world_habitat_day.aspx
http://www.wigry.win.pl/natura2000/spis.htm
http://www.eko.luban.com.pl/index.php?id=ochrona&nazwa=glowne_cele_ochrony_przyrody

„Pies jest jedyną istotą na świecie, która bardziej kocha ciebie niż siebie samego” J. Billlings

Polacy kochają zwierzęta. Prawie w każdym polskim domu jest jakiś Maciek, Burek lub Saba, a 90% ankietowanych Polaków nie zgadza się na okrutne traktowanie zwierząt (CEBOS). Mimo to wiele z tych Burków i Sab przywiązywanych jest w pobliżu domu na krótkich łańcuchach, śpi w nieocieplanych budach. Światowy Tydzień Zwierząt i Światowy Dzień Zwierząt to okazja do upomnienia się o los nie tylko psów ale także zwierząt hodowanych na fermach, trzymanych w laboratoriach.

Polecane linki:
http://www.klubgaja.pl/zwierzeta/
http://www.salamandra.org.pl/index.php

Najgroźniejszymi klęskami żywiołowymi są powodzie, silne wiatry, susze, wielkoobszarowe pożary, trzęsienia ziemi i wybuchy wulkanów.

Niejednokrotnie skutki tych zjawisk są tragiczne, a zniszczenia tak wielkie, że ich usunięcie przekracza możliwości regionów czy krajów. Giną, odnoszą obrażenia lub tracą dach nad głową tysiące ludzi. Najtragiczniejszymi w skutkach klęskami żywiołowymi były:

  • huragan i powódź w Bangladeszu 14 XI 1970 [300000 ofiar śmiertelnych];
  • trzęsienie ziemi o sile 8,2 w skali Richtera, w Chinach w lipcu 1976 roku [250000 ofiar śmiertelnych],
  • ostatnie trzęsienie ziemi i fala tsunami, które nawiedziły region Indonezji 26 grudnia 2004 roku.

Na obszarze Polski największe szkody występują w wyniku powodzi i silnych wiatrów.

Polecane strony:
http://www.powodz.info/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=105&mode=thread
http://em.pwn.pl/geografia/artykuly/kleski01.html
http://www.ekoimy.most.org.pl/02_2004_09_02_artykul.htm

Najgroźniejszymi klęskami żywiołowymi są powodzie, silne wiatry, susze, wielkoobszarowe pożary, trzęsienia ziemi i wybuchy wulkanów.

Niejednokrotnie skutki tych zjawisk są tragiczne, a zniszczenia tak wielkie, że ich usunięcie przekracza możliwości regionów czy krajów. Giną, odnoszą obrażenia lub tracą dach nad głową tysiące ludzi. Często straty materialne są tak wielkie, że ich likwidacja przekracza możliwości finansowe ludności objętej kataklizmem, a częstokroć nawet możliwości rządu danego kraju.

W Polsce uchwalono kilka ustaw i rozporządzeń, które regulują i ułatwiają ludności objętej klęską żywiołową odbudowanie i remont domostw. Są to między innymi:

  • Ustawa z dnia 22 listopada 2002 r. o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela - Dz. U. Nr 233 z 28 grudnia 2002 r., poz. 1955;
  • Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej;
  • Ustawa z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych;
  • Ustawa z dnia 8 lipca 1999 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielonych na usuwanie skutków powodzi;
  • Ustawa z 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu.

Polecane strony:
http://www.powodz.info/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=105&mode=thread
http://em.pwn.pl/geografia/artykuly/kleski01.html
http://www.ekoimy.most.org.pl/02_2004_09_02_artykul.htm
http://www.rzeczpospolita.pl/prawo/prawo_kleski.html

14 października 1773 roku z inicjatywy króla Stanisława Augusta została powołana Komisja Edukacji Narodowej. Była ona pierwszym w Europie ministerstwem oświaty.

Najwyższa władza nad szkolnictwem składała się z reprezentantów izby poselskiej i senatu. Komisja całkowicie zreformowała i zreorganizowała szkolnictwo w duchu narodowym i obywatelskim, wprowadzając w szerokim zakresie nauki ścisłe i przyrodnicze oraz, po raz pierwszy, zamiast łaciny polski jako język nauczania. W dniu rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej, każdego roku, obchodzony jest Dzień Edukacji Narodowej. Dzień ten uznaje się za święto wszystkich pracowników oświaty. Tradycyjnie tego dnia w szkołach zamiast lekcji odbywają się apele, występy uczniów, zabawy. Często także nauczyciele honorowani są kwiatami i drobnymi upominkami.

Polecane strony:
http://www.menis.gov.pl/menis_pl/glowna/glowna.php
http://www.archiwum.literka.pl/modules.php?name=News&file=article&sid=9171 (scenariusz apelu)

Co siedem sekund z głodu umiera dziecko poniżej 10 roku życia. Tymczasem szacuje się, że Ziemia może wyżywić 12 miliardów ludzi, przy czym każdy miałby szansę otrzymać co najmniej 2700 kalorii dziennie.

W przeddzień Światowego Dnia Żywności w 2003 roku, specjalny wysłannik Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. prawa do wyżywienia, Szwajcar Jean Ziegler oświadczył, że w 2003 roku liczba niedożywionych wzrosła i sięga 840 mln osób. W 2000 roku ONZ postawiła sobie za cel zmniejszenie liczby głodujących o połowę do 2015 roku, co na razie wydaje się pobożnym życzeniem.

Polecane linki:
http://www.worldfoodday.org/1/default.asp 
http://www.fao.org/wfd/index_en.asp

W 1992 roku, przyjmując z zadowoleniem fakt, że z inicjatywy powstałego we Francji "Międzynarodowego Ruchu ATD - Czwarty Świat" organizacje pozarządowe w wielu państwach obchodziły w dniu 17 października Światowy Dzień Likwidacji Skrajnego Ubóstwa, Zgromadzenie Ogólne postanowiło ogłosić ten dzień Międzynarodowym Dniem Walki z Ubóstwem (rezolucja 47/196 z 22 grudnia). Obchody mają uświadomić opinii publicznej potrzebę likwidacji ubóstwa we wszystkich krajach, w szczególności w krajach rozwijających się i zwrócić uwagę na fakt, że walka z ubóstwem stała się priorytetem rozwojowym.

Polecane strony:
http://www.un.org/Depts/dhl/poverty/

Obchody tego święta poprzedzone są całomiesięcznymi obserwacjami wybranych lokalnych zlewni. Głównym celem jest pokazanie i rozpropagowanie wiedzy na temat wszelkich współzależności występujących na poziomie zlewni.

Został wprowadzony przez America's Clean Water Foundation w 2002 roku, który był rokiem czystej wody. Obecnie obchodzony jest na całym świecie, a jednym z głównych współorganizatorów jest International Water Association.

Polecane strony:
http://www.worldwatermonitoringday.org

25 października – Dzień Ustawy o Ochronie Zwierząt

25 października – Dzień Kundelka (pl, dzień wszystkich wielorasowych psów)

Z przeprowadzonego w kwietniu 2005 roku sondażu Instytutu SMG/KRC wynika, chociaż polskie prawo tego zabrania, ponad 80% sprzedawców sprzedałoby papierosy nieletnim, mimo że 86% ma świadomość, iż jest to nielegalne.

Światowy Dzień Rzucania Palenia przypada zawsze w trzeci czwartek listopada. Idea narodziła się w Stanach Zjednoczonych z inicjatywy dziennikarza Lynna Smitha, który w 1974 roku zaapelował do czytelników swojej gazety, aby przez jeden dzień nie palili papierosów. W efekcie, aż 150 tysięcy ludzi spróbowało przez jedną dobę wytrzymać bez palenia. Amerykańskie Towarzystwo Walki z Rakiem zachęcone powodzeniem akcji uznało trzeci czwartek listopada (tydzień przed obchodzonym w Stanach Zjednoczonych Dniem Dziękczynienia) za Dzień Rzucania Palenia. Pomysł ten przyjął się także w innych krajach, w tym od 1991 r. w Polsce. Od 1992 r. Fundacja „Promocja Zdrowia” przy Centrum Onkologii (Instytut w Warszawie)w każdy trzeci czwartek listopada inicjuje akcje pod hasłem „Rzuć palenie razem z nami”.

Polecane strony:
http://www.rzuc-palenie.prv.pl

Jest to wyraz sprzeciwu wobec hodowli zwierząt na futra i warunkom w jakich są one przetrzymywane.

W niektórych krajach, np. w Wielkiej Brytanii i Holandii, taka hodowla jest prawnie zakazana. W innych, np. w Szwecji i Irlandii, dopiero trwa batalia na rzecz wprowadzenia takiego zakazu. Niestety, inwestorzy z tych państw przenoszą się za granicę, m.in. do Polski. Zwierzęta hodowane na futra - lisy, jenoty, norki, nutrie, króliki, szynszyle - przeżywają swoje krótkie życie na specjalnych fermach hodowlanych, stłoczone w niewielkich klatkach, pozbawione możliwości ruchu, co powoduje ich nienaturalne zachowania takie jak gryzienie własnego ciała czy zjadanie młodych. Żyją w skrajnie nienaturalnych warunkach a później są brutalnie zabijane.

CZY WIESZ, ŻE?

Aby uszyć jedno futro przeciętnej wielkości trzeba zabić:

  • 27 szopów,
  • 40 soboli,
  • 150 gronostai,
  • 11 rysi,
  • 18 rudych lisów,
  • 55 dzikich norek,
  • 100 szynszyli,
  • 100 wiewiórek.

Media i reklama promują konsumpcyjny styl życia. Ludzie zachęcani są do nieustannego kupowania nowych produktów, co ma świadczyć o zamożności ich portfela. Dodatkowo nowe produkty projektowane są tak, aby cykl ich życia był możliwie krótki, tak aby konsument musiał w niedługim okresie ponownie kupić ten produkt. Zużyte produkty trafiają zwykle na wysypiskach śmieci.

Dzień Bez Kupowania został zainicjowany w r. 1992 w Kanadzie przez Teda Dave'a, pracującego wtedy w świecie reklamy. Chciał on wyrazić swój sprzeciw wobec ciągłego apelu w mediach, wzywającego ludzi do zbędnej konsumpcji. Konsumpcja, szczególnie nadmierna, ma ogromny szkodliwy wpływ na środowisko, na jakość życia ludzi. Jego motto „Już dosyć!” (Enough is enough) trafiło do odbiorców w wielu krajach, którzy wspierają od tamtego czasu tę ideę.

„Bądź człowiekiem wśród stworzeń, bratem między braćmi”
Święty Franciszek - pierwszy ekolog - głosił wizję solidarności i braterstwa ze wszystkimi stworzenia.

W 1979 roku papież Jan Paweł II ogłosił św. Franciszka patronem ekologów. Współcześnie może on być znakiem orientacyjnym w odszukiwaniu właściwych relacji między człowiekiem a przyrodą, innymi ludźmi i Bogiem. W Polsce tę problematykę rozwijają franciszkańskie grupy ekologiczne, w tym Ruch Ekologiczny św. Franciszka z Asyżu.

20 grudnia - Dzień Ryby

22 grudnia – Pierwszy Dzień Zimy

29 grudnia – Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej