Właśnie dziś mija 170. rocznica urodzin Ludwika Rydygiera. Poniżej przedstawiamy krótki biogram tego wybitnego chirurga.  

Urodził się 21 sierpnia 1850 r. w Dusocinie w niewielkim majątku rodziców, Karola Riedigera i Elżbiety z Koenigów. Edukację rozpoczął w Collegium Marianum w Pelplinie, następnie w latach 1859‒1861 w gimnazjum w Chojnicach a wkrótce potem w Królewskim Katolickim Gimnazjum w Chełmnie, gdzie zdał on maturę z wyróżnieniem w 1869 r. Jeszcze w tym samym roku rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim uniwersytetu w Greifswaldzie (po polsku Gryfia), niedużym mieście hanzeatyckim w Meklemburgii. Tam student Riediger dokonał samowolnie spolszczenia swego nazwiska na Rydygier oraz założył akademicką korporację „Polonia”. Dyplom lekarza uzyskał 8 grudnia 1873 r. i rozpoczął pracę w tamtejszej klinice chirurgicznej, aby po kilku miesiącach, w lutym 1874 r., w wieku 24 lat, obronić pracę doktorską z zakresu antyseptyki chirurgicznej.

Po krótkiej asystenturze w Szpitalu Najświętszej Marii Panny Sióstr Boromeuszek w Gdańsku, przybył do Chełmna, gdzie rozpoczął prywatną praktykę, a także operował w miejscowym Szpitalu ss. Miłosierdzia. Dla zdobycia jeszcze większej wiedzy i udoskonalenia swych umiejętności udał się powtórnie do Greifswaldu, gdzie do przełomu lat 1877/78 był asystentem w Uniwersyteckiej Klinice Chirurgicznej. Efektem pobytu była praca habilitacyjna na temat leczenia operacyjnego, po czterech latach od doktoratu obroniona w Jenie. Po roku pracy w tamtejszej klinice powrócił do Chełmna, tam spełnił swoje marzenie o własnej klinice chirurgicznej.

 

W 1876 r., w wieku 26 lat, Ludwik Rydygier ożenił się z chełmnianką Marią Borkowską. Stworzyli zgodną rodzinę z trojgiem dzieci. Zakupili w Chełmnie dom, który został przystosowany na prywatną klinikę chirurgiczną o bardzo nowoczesnym standardzie. Ta inwestycja rozpoczęła drogę ku sławie jej właściciela. W 1880 r. jako drugi na świecie, po P’eanie wyciął odźwiernik żołądka z powodu raka odtwarzając następnie ciągłość przewodu pokarmowego. 21 listopada 1881 r.  Ludwik Rydygier  jako pierwszy wykonał w Chełmnie zabieg wycięcia zwężonego odźwiernika z powodu choroby wrzodowej żołądka, co przyniosło mu sławę światową. W 1884 r. doktor Rydygier wprowadził metodę chirurgicznego leczenia choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, a także był autorem wielu innych nowatorskich technik operacyjnych. Pracując w Chełmnie opublikował 38 artykułów naukowych, a napisany tam w języku polskim pierwszy tom podręcznika do chirurgii szczegółowej wydał w Poznaniu.

Warto nadmienić, że w Chełmnie pod okiem Ludwika Rydygiera doświadczenie lekarskie zdobywał wykształcony w Lipsku oraz także w Greifswaldzie Jan Biziel (1858‒1934), który w 1906 r. zamieszkał w Bydgoszczy i stał się jedną z najwybitniejszych postaci tego miasta okresu międzywojennego. W 1887 r. Ludwik Rydygier, już jako lekarz światowej sławy, objął Katedrę Chirurgii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie z przynależnym tytułem profesora zwyczajnego. Tu zorganizował w 1889 r. I Zjazd Chirurgów Polskich z wszystkich trzech zaborów. Po dekadzie pracy zwieńczonej zbudowaniem w Krakowie kliniki „Biała Chirurgia” przeniósł się do Lwowa.


Po pomorskim i krakowskim, to trzeci istotny okres w życiorysie Ludwika Rydygiera, który trwał łącznie dwadzieścia trzy lata. Był profesorem, dziekanem i rektorem Uniwersytetu Lwowskiego. We Lwowie powstała pod jego kierunkiem klinika chirurgiczna ze znakomitą biblioteką. Tam w uznaniu zasług otrzymał w 1897 r. od cesarza Franciszka Józefa I galicyjski tytuł szlachecki jako Ludwik Rydygier Ritter von Ruediger. Tam też zastał go wybuch I wojny światowej. Został skierowany do szpitala wojskowego w Brnie. Powrócił jednak do Lwowa, by wraz z mieszkańcami i Orlętami Lwowskimi bronić miasta przed Ukraińcami – 1 listopada 1918 r. opanowali oni większość gmachów publicznych, ogłaszając utworzenie Zachodnio-ukraińskiej Republiki Ludowej. W nocy z 22 na 23 listopada 1918 r. oddziały ukraińskie wycofały się z miasta, ale rozpoczęły oblężenie zakończone dopiero 22 maja 1919 r. ofensywą armii polskiej. W trakcie walk o Lwów Ludwik Rydygier włączył się w tworzenie służb medyczno-sanitarnych. W rezultacie swych dokonań, m.in. organizowania szpitali wojskowych, został szefem sanitarnym Dowództwa Okręgu Generalnego „Pomorze’ oraz konsultantem i naczelnym chirurgiem Dowództwa „Wschód” w randze generała brygady.

Pomimo tylu lat spędzonych we Lwowie, to nie z tym miastem chciał wiązać swoją przyszłość. Miał zamiar wrócić na Pomorze, przenieść się do Tczewa, założyć tam mały szpital, leczyć ludzi i wypracowywać nowe metody operowania chorych. Stało się jednak inaczej. Po zakończeniu walk polsko-ukraińskich ofensywę zbrojną przeciw Polsce rozpoczęli bolszewicy. Zaniepokojony rozwojem sytuacji Ludwik Rydygier postanowił uratować posiadany majątek. 20 czerwca 1920 r. przyjechał do Lwowa, aby podpisać akt notarialny sprzedaży swojej ziemi koło Żółkwi. Następnego dnia nastąpiła jednak dewaluacja marki niemieckiej, w której dokonał transakcji. Gdy 25 czerwca nie zdołał jej anulować w kancelarii adwokackiej, dostał zawału serca i zmarł. Pochowała go z wielkimi honorami generalicja WP, profesorowie Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego i tłumy lwowian.

Gdy w roku 1924 utworzono Cmentarz Orląt Lwowskich, szczątki Ludwika Antoniego Rydygiera zostały przeniesione do kwatery dowódców.