Położona 6 km na południowy zachód od Kamienia Kr. Pierwsza wzmianka z 1819 roku. Pierwotnie był to obszar leśny należący do miasta. Został rozparcelowany i oddany w dzierżawę kolonistom niemieckim, którzy założyli osadę. W połowie XIX wieku znaleziono tu skarb srebrnych monet i biżuterii ukryty w XI wieku. Z dawnej zabudowy dotrwało do dziś kilka zagród z XIX i pocz. XX wieku. Dawną szkołę przekształcono kilka lat temu w tzw. „Zieloną Szkołę” - służącą w sezonie za bazę noclegową dla turystów. W pobliżu wsi znajdują się również rezerwaty przyrody „Buczyna” i „Gaj Krajeński”.

Wieś sołecka położona przy północnej granicy gminy. Pierwsza wzmianka z 1275 roku. Wieś od średniowiecza do zaborów była własnością arcybiskupów gnieźnieńskich. Kościół po raz pierwszy wymieniony w 1653 roku pochodził prawdopodobnie z XIV wieku. Obecny, w stylu neogotyckim, wybudowano w 1899 roku. Z Dąbrówki pochodził biskup chełmiński Augustyn Rosentreter, którego rodzice pochowani są na przykościelnym cmentarzu. Z dawnej zabudowy, obok kościoła, zachowały się budynki mieszkalne i gospodarcze z XIX i XX wieku i budynek po dawnej szkole z 1915 r.

Wieś w gminie Kamień Krajeński, po raz pierwszy wzmiankowana w 1217 roku, początkowo własność kościelna. Tutaj wzięły swój początek słynne przywileje cerkwicko-nieszawskie, nadane w 1454 roku przez króla Kazimierza Jagielończyka szlachcie polskiej, za cenę jej udziału w wojnie13-letniej. Stąd szlachta ruszyła na Zakon Krzyżacki i stoczyła z nim przegraną bitwę pod Chojnicami.

Czytaj więcej

Wieś we wschodniej części gminy Kęsowo, w powiecie tucholskim. Znajduje się tu neoklasycystyczny kościół zbudowany w latach 1928-1932, na miejscu poprzedniej świątyni. Ciekawy wystrój wnętrza: późnobarokowy i rokokowy.

Miasto w powiecie sępoleńskim, nad Kamionką, prawobocznym dopływem Brdy, w pobliżu jeziora Mochel. Stacja kolejowa PKP na linii Chojnice - Nakło nad Notecią. Ośrodek usługowy dla rolnictwa, drobny przemysł.

Gród wzmiankowany w 1107 roku. Prawa miejskie otrzymał w 1359 roku. Do 1772 własność arcybiskupów gnieźnieńskich, a do 1822 - diecezji chełmińskiej. Kościół zbudowany po 1581 roku, w latach 1720-1722 i 1865 rozbudowany w stylu barokowym. Plebania z XIX wieku. Zachowały się tu fragmenty murów obronnych z XIV wieku oraz domy z I połowy XIX wieku.

Wieś Karolewo, leżąca 7 km na wschód od Więcborka była kiedyś folwarkiem należącym do majątku Jastrzębiec. Folwark ten został wydzielony z gruntów Jastrzębca około połowy XIX wieku. Jak zawsze, przy folwarku powstała kolonia mieszkaniowa dla pracowników, która dała początek obecnej wsi. W 20-leciu międzywojennym właścicielem był Wacław Łuczyński. Folwark obejmował 356 ha.

Czytaj więcej

Wieś gminna w powiecie tucholskim. Wymieniona w dokumentach historycznych z 1361 roku, jako wieś rycerska. Możliwe jednak, że już w VII-VIII wieku istniała tu osada, która utrzymywała kontakty z ze znajdującym się niedaleko, wśród łąk pod Obrowem, grodem obronnym. Potwierdzeniem tego mogą być odkryte niedaleko Kęsowa groby skrzynkowe.

We wsi późnoklasycystyczny dwór z połowy XIX wieku oraz poewangelicki kościół z lat 1905-1910.

Wieś w gminie Sępólno Krajeńskie. Godny uwagi jest zespół pałacowo-parkowy z XIX/XX. Pałac rozbudowano w latach 1924-29 w stylu neobarokowo-klasycystycznym. Po jego obu stronach znajdują się oficyny. W parku liczne okazy starodrzewia, m.in. 8 pomnikowych dębów o obwodzie 332-622 cm.

Budowę umocnień zachodnich granic Polski przed atakiem ze strony III Rzeszy rozpoczęto z rozkazu marszałka Edwarda Rydza Śmigłego w czerwcu 1939 roku. Linia obronna rozciągała się od Obrowa do Drożdzienicy w gminie Kęsowo. Głównymi punktami oporu było sześć bunkrów, z których pięć zachowało się w dobrym stanie do dnia dzisiejszego. Ich położenie bardzo dobrze zaplanowano, dostępu do nich broniły przeszkody naturalne: bagna, pagórki i rzeczka Wytrych. Linia bunkrów stanowiła tylko część linii obronnej ciągnącej się od Jeziora Śpierewnik przez Gockowice, Ciechocin do Drożdzienicy dalej do Kamionki (rzeka). Tworzyła ją podwójna linia okopów i zasieków, a także wyrąbane w lasach przesieki do prowadzenia ognia z broni maszynowej. Całość dopełniały nieliczne miny i przeszkody p-panc. Linię obronną obsadzał 35 pułk piechoty WP, który 1 września 1939 roku został zaskoczony atakiem niemieckich wojsk i do starć doszło jedynie w rejonie Drożdzienicy. Tego samego dnia wojska niemieckie zajęły Kęsowo.

Wieś w gminie Sępólno Krajeńskie na północnym brzegu Jeziora Lutowskiego (niestrzeżone kąpielisko), na szlaku turystyki pieszej. Ma tu swoją siedzibę Nadleśnictwo Lutówko. W okolicznych lasach, na zachód od wsi, znajdują się cztery rezerwaty przyrody: „Lutowo“, „Gaj Krajeński“, „Buczyna“ i „Dęby Krajeńskie“.

Wieś w gminie Sępólno Krajeńskie z zachowanym zespołem drewnianych chałup z I połowy XIX wieku, zabytkowy kościół drewniany.

Miasto w powiecie nakielskim, siedziba gminy. Prawa miejskie otrzymało w 1393 roku. Zachował się tu średniowieczny układ urbanistyczny. Zabudowa miasta pochodzi z końca XVIII, XIX i początku XX wieku. Kościół z 1932 roku z zachowanym wyposażeniem wnętrza z wcześniejszych świątyń. Na Orli drewniany młyn wodny z XVIII wieku, zwany „Orzelskim Młynem“.

Wieś w północnej części gminy Kamień Krajeński. Neogotycki kościół, a w nim mszał z 1587 roku i dzwon z 1792 roku.

Czytaj więcej

Wczesnośredniowieczne grodzisko nizinne w północno-zachodniej części gminy Kęsowo w powiecie tucholskim. Znajduje się w odległości około 1,5 km od wsi Obrowo, wśród podmokłych łąk i bagien, w pobliżu Jeziora Zamkowego. Do naszych czasów zachował się pierścień wału grodziska.

Wieś położona w środku gminy Mrocza, w powiecie nakielskim. Godny uwagi jest najstarszy na tym terenie zachowany obiekt sakralny - kościół z XV wieku, odbudowany w XIX wieku. Na sztucznej wyspie Jeziora Witosławskiego znajdują się ruiny dworu obronnego z XV wieku. W miejscowości założenia parkowo-dworskie. W leśnictwie 12 brekinii uznanych za pomniki przyrody.

Młyn na Orli z II połowy XVIII wieku, czynny do lat 70. XX wieku. Prywatny cmentarz z 1874 roku.

Wieś w gminie Więcbork. Kościół poewangelicki z 1778 roku o cechach barokowych, z bogatą dekoracją elewacji, dzwonnica z XIX wieku.

Czytaj więcej

Wieś we wschodniej części gminy Kamień Krajeński, nad jeziorem rynnowym o tej samej nazwie. Neogotycki dwór z 1867 roku otoczony parkiem krajobrazowym. W pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej właścicielka dworu - Stefania Seida, została zamordowana przez Niemców. We wrześniu 1939 w Radzimiu hitlerowcy utworzyli pierwszy na ziemiach polskich obóz zagłady, w którym zabili około 5 tysięcy osób.

Duża wieś w gminie Więcbork, wzmiankowana w 1325 roku. Kościół zbudowany w latach 1606-1609 w stylu późnorenesansowym, na miejscu wcześniejszego kościoła drewnianego. Jest to najcenniejszy zabytek sakralny Krajny.

Czytaj więcej

Autor zdjęcia: Michał Raczyński

Ładnie położona miejscowość pomiędzy Jeziorem Diabelskim i Runowskich Dużym. W niej budynek dawnego dworu, zabytkowy młyn wodny i wodospad na rzece Orla. W pobliskim lesie znajduje się zespół pałacowo-parkowy. Pałac został zbudowany w latach 1911-1912 przez Joachima von Bethmann-Hollweg, dla żony Fredy i był jedną z kilku posiadłości tego rodu w tym regionie. W 1927 roku został przejęty przez państwo polskie i od 1932 roku był rezydencją myśliwską prezydenta RP Ignacego Mościckiego. W okresie II wojny działał w nim dom dziecka dla niemieckich sierot, natomiast po wojnie rewentorium przeciwgruźlicze, później ośrodek dla dzieci ze schorzeniami górnych dróg oddechowych.Obecnie zespół pałacowo-parkowy stanowi własność prywatna. Po gruntownej renowacji wrócił do dawnej świetności.