Rok z życia wilków w Tucholskim Parku Krajobrazowym
- Szczegóły
Monitoring
14 stycznia 2022 roku pracownicy parku w trakcie monitoringu terenu, nad rzeką Zwierzynką zauważyli truchło jelenia byka, który przypuszczalnie mógł paść ofiarą wilków. Następnego dnia zainstalowano w tym miejscu oraz w najbliższej okolicy w obrębie jednego oddziału 3 kamery (fotopułapki) z myślą o obserwacji tego gatunku. Już po 10 dniach kamera zarejestrowała obecność jednego osobnika. W styczniu i lutym kamery zarejestrowały łącznie 7 nagrań z udziałem wilków, jednak nadal był to tylko jeden osobnik. Duża częstotliwość nagrań w tak krótkim czasie utwierdziła pracowników parku w tym, żeby miejsce to objąć stałym monitoringiem. W marcu kamery zarejestrowały obecność wilków 6 razy. 27 marca kamera zarejestrowała pierwszy raz dwa osobniki. Ten dzień uznaliśmy za nasz sukces monitoringowy, ponieważ było bardzo prawdopodobne, że jest to przyszła para rodzicielska.
Po tych obserwacjach pary wilków, w celu ich ochrony skontaktowaliśmy się z nadleśnictwem będącym gospodarzem tego terenu, które wstrzymało zaplanowane prace związane z likwidacją grodzenia uprawy leśnej będącej w granicach monitorowanego oddziału. Prace wstrzymano do końca sierpnia. W kolejnych miesiącach kamery rejestrowały od jednego do dwóch osobników jednak październik i listopad przyniósł nam kolejny sukces monitoringowy – nagranie siedmiu i pięciu osobników.
Szczenięta
Po przeprowadzonej analizie nagrań przez dr Macieja Szewczyka z Katedry Ekologii i Zoologii Kręgowców Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego ustalono, że część wilków z grupy siedmiu osobników to młode tegoroczne szczenięta, które w październiku wyglądają już jak osobniki dorosłe.
Zebrane dane w 2022 roku
W czasie rocznego monitoringu kamery zarejestrowały 44 filmy oraz 48 zdjęć (dot. tylko wilków). Ponadto zebrano dokumentację dot. licznych tropów oraz śladów (odchody, sierść, szczątki zwierząt). W sierpniu zlokalizowano dwie nory, jednak bez potwierdzenia czy były zasiedlone przez wilki.
Szkolenie
9 lutego 2023 r. pracownicy Tucholskiego Parku Krajobrazowego spotkali się w terenie z dr. Maciejem Szewczykiem z Katedry Ekologii i Zoologii Kręgowców Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego w celu przeszkolenia w zakresie zbioru prób (odchody, mocz, sierść itp.) do badań genetycznych wilków.
Zbiór prób do badań genetycznych wilków
Wilcze odchody to źródło DNA konkretnego osobnika, z którego możemy dowiedzieć się np. jakie jest jego terytorium oraz czy pochodzi z populacji lokalnej. Porównując wyniki z różnych prób można określić pokrewieństwo poszczególnych osobników oraz całych wilczych grup. Ponadto analizując zawartość odchodów można poznać dietę konkretnego osobnika. W terenie miejsca znaczeń (odchody, mocz) pozwalają również ustalić wielkość terytoriów poszczególnych rodzin.
16 lutego 2023 r. pracownicy Tucholskiego Parku Krajobrazowego zebrali pierwsze dwie próby do badań genetycznych wilków, które trafią do laboratorium współpracującego z parkiem dr. Macieja Szewczyka.
Plany na 2023 rok
W roku 2023 planujemy kontynuować monitoring w dotychczasowym miejscu oraz systematycznie zbierać i przekazywać próbki do badań. Ponadto po uzyskaniu środków z WFOŚiGW w Toruniu na zakup kolejnych kamer, objąć monitoringiem pozostałe dwie grupy rodzinne na terenie Tucholskiego Parku Krajobrazowego.
Badania pozwalają m.in. na konkretne określenie stanu populacji wilka na monitorowanym terenie, a nie domniemanie liczebności bez naukowych podstaw.
ZAKOŃCZONO XVII. ZIMOWE LICZENIE NIETOPERZY W TUCHOLSKIM PARKU KRAJOBRAZOWYM
- Szczegóły
Pracownicy Tucholskiego Parku Krajobrazowego w dniach od 2 do 14 lutego 2023 r. skontrolowali 22 obiekty, spośród których 13 było zasiedlonych przez nietoperze. Odnotowano występowanie dwóch gatunków: gacek brunatny 20 osobników oraz mopek zachodni 2 osobniki. Łącznie 22 nietoperze.
Pracownicy parku przy merytorycznym wsparciu dr. Mateusza Ciechanowskiego z Uniwersytetu Gdańskiego poszukiwali chronione ssaki w przydomowych piwnicach, piwnicach typu „ziemianka”, piwnicach w budynkach gospodarczych, studniach, podziemnym kanale będącym pozostałością starego młyna. Nietoperze hibernujące w trudno dostępnych szczelinach zlokalizowano za pomocą kamery inspekcyjnej.
Wiosną samice nietoperzy gromadzą się w tzw. kolonie rozrodcze, liczące w Polsce od kilku do kilkuset osobników. W maju samica rodzi i wychowuje tylko jedno, rzadko dwa młode w ciągu roku. Późnym latem nietoperze opuszczają swoje letnie schronienia i przenoszą się do zimowisk odbywając niekiedy długie wędrówki. Jesienią, kiedy zaczyna brakować ich podstawowego pokarmu (latających owadów), zapadają ponownie w sen zimowy, zwany hibernacją. Do pełnej aktywności powracają wiosną gdy zrobi się ciepło i zaczynają latać owady.
Najczęstsze kryjówki nietoperzy latem to strychy, szczeliny budynków, wieże kościołów, szpary za okiennicami, dziuple.
Ich zimowe schronienia to piwnice, studnie, fortyfikacje, sztolnie i jaskinie.
Jak co roku spotkaliśmy się z ogromną życzliwością mieszkańców parku za co bardzo wszystkim dziękujemy.
FERIE ZIMOWE Z TUCHOLSKIM PARKIEM KRAJOBRAZOWYM
- Szczegóły
Tucholski Park Krajobrazowy zaprasza grupy zorganizowane do skorzystania podczas ferii z zajęć przyrodniczych. Zajęcia odbędą się w siedzibie parku w Tucholi.
Oferta:
• Nietoperze - w czasie spotkania uczestnicy zapoznają się z charakterystyką rzędu nietoperzy, aspektami biologii i ekologii, możliwościami ochrony, badaniami, działaniami edukacyjnymi oraz co zrobić przy bliskim spotkaniu z nietoperzem
• Grzyby w naszych ogrodach – sprzymierzeńcy czy wrogowie? - w ramach zajęć uczestnicy dowiedzą się jaką rolę pełnią grzyby w ogrodach, w parkach, terenach zieleni, a także jakie gatunki grzybów możemy tam spotkać i czy należy z nimi walczyć czy je polubić.
• Jak dokarmiać ptaki zimą, aby im nie szkodzić? - podczas zajęć uczestnicy poznają wybrane gatunki ptaków zimujących w Polsce. Dowiedzą się o ich przystosowaniach do pór roku oraz wpływie zmian klimatu na zachowania ptaków. Wskazujemy właściwe zasady dokarmiania ptaków miejskich i wodnych oraz obalamy utarte złe nawyki.
W celu zgłoszenia chętnych grup zorganizowanych, ustalenia szczegółów dotyczących zajęć (forma, czas trwania, wiek i ilość uczestników) prosimy o kontakt telefoniczny: 52 33 43712
Zajęcia są bezpłatne.
CZYM SĄ ZMIANY KLIMATU? BEZPŁATNE WEBINARIUM
- Szczegóły
MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL SZTUK WIZUALNYCH INSPIROWANYCH NATURĄ, TORUŃ 2022 - OKO W OKO ZE SZTUKĄ NATURY
- Szczegóły
Sztuka Natury - te dwa słowa to hasło wywoławcze dla osób w sposób szczególny wrażliwych na zmienność, delikatność i piękno natury. W pierwszy weekend grudnia, spotkają się oni w toruńskich galeriach i centrach kultury, gdzie już po raz piętnasty zagości „Sztuka Natury” Międzynarodowy Festiwal Sztuk Wizualnych Inspirowanych Naturą, Toruń 2022.
Zatrzymane na fotografii, utrwalone w kadrach filmu magiczne spektakle przyrody, spotkania z artystami, których pasja, wrażliwość i niezwykła cierpliwość pozwala obcować oko w oko z Naturą w makro i mikroskali to atrakcje przygotowane przez organizatorów Festiwalu.
Podczas imprezy zobaczyć będzie można sześć wystaw fotograficznych, odbędą się liczne pokazy multimedialne i prelekcje uznanych fotografików i filmowców. Gośćmi tegorocznej edycji będą min.: Sandra Bartocha niemiecka fotografka przyrody specjalizująca się w wysmakowanej i pełnej emocji fotografii krajobrazowej i abstrakcyjnej, Marek Arcimowicz ambasador Sony Imagin, docierający z aparatem w najbardziej niedostępne rejony świata oraz Michał Ogrodowczyk autor filmów przyrodniczych powstających w Leśnym Studiu Filmowym Lasów Państwowych, który odbierze nagrodę za szczególne osiągnięcia dla polskiej fotografii i filmu przyrodniczego. Rozstrzygniemy dwa konkursy: fotograficzny i pokazów multimedialnych. Dla uczestników mamy przygotowane kultowe kalendarze „Sztuka Natury 2023”.
Rozpoczęcie Festiwalu w piątek 2 grudnia, o godz. 18.00 w CK Dwór Artusa. Wystawy obejrzeć będzie można w Muzeum Podróżników, Galerii Ogrodu Zoobotanicznego, Galerii Katedry Grafiki UMK oraz Klubie OdNowa, do którego festiwal przeniesie się w sobotę i niedzielę, 3-4 grudnia.
www.sztukanatury.eu, www.artofnature.eu
Organizatorzy: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych Oddział Toruń, Uniwersytet Mikołaja Kopernika Wydział Sztuk Pięknych.
Współorganizatorzy: Centrum Kultury Dwór Artusa, Muzeum Okręgowe w Toruniu, Ogród Zoobotaniczny w Toruniu, ACKiS Od Nowa, Międzynarodowy Festiwal Filmów Przyrodniczych im. Włodzimierza Puchalskiego, Katedra Grafiki UMK, Galeria Katedry Grafiki UMK, Polski Klub Ekologiczny, sztukapapieru.pl, Browar B Centrum Kultury we Włocławku, Muzeum Fotografii w Bydgoszczy, Młyny Rothera, Gospoda Pod Modrym Fartuchem, MZK w Toruniu.
Honorowy patronat: Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Wojewoda Kujawsko-Pomorski, Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Prezydent Miasta Torunia, Dziekan Wydziału Sztuk Pięknych UMK.
Patronat medialny: TV Toruń, Radio Sfera UMK, Magazyn Przyrodniczy Salamandra.
Mecenas: Sony.
Po raz 17. z „Przyrodą wokół nas” w szkołach specjalnych.
- Szczegóły
17 listopada 2022 r. w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Tucholi odbył się po raz 17. konkurs „Przyroda wokół nas” dla szkół specjalnych z terenu parku i okolic. Organizatorami są: Tucholski Park Krajobrazowy i Nadleśnictwo Tuchola. Do konkursu przystąpiło 23. uczniów z Tucholi, Czerska i Chojnic. Celem konkursu było zdobycie umiejętności obserwacji i poszerzenie wiedzy na temat otaczającego nas środowiska, a w szczególności osobliwości Tucholskiego Parku Krajobrazowego i Nadleśnictwa Tuchola. Tegoroczna edycja odbyła się pod hasłem „Chronimy dzikie zapylacze”. Konkurs odbył się w 3 kategoriach: zespół edukacyjno-terapeutyczny, szkoła podstawowa klasy I-IV i V-VIII. Uczniowie zmagali się z wiedzą przyrodniczą oraz o owadach zapylających zawartą w testach. Przystąpili do konkurencji polegających na rozpoznaniu owadów zapylających, które przedstawiliśmy w formie modeli, przyporządkowywali ich gniazda, rozpoznawali modele grzybów jadalnych i trujących oraz nazywali drzewa, które rozpoznawali po liściach i owocach. Podczas zmagań konkursowych częstowali się sokiem owocowym i jabłkami, które zawdzięczamy owadom zapylającym. Uczestnicy konkursu przygotowali także hotele dla owadów, które z powrotem powędrowały do ich szkół, a na wiosnę zostaną wywieszone przy placówkach, aby chronić owady zapylające. Oceny konkursu dokonali: Piotr Grzmiel (Gmina Tuchola), Stanisław Śpica (Nadleśnictwo Tuchola) i Barbara Grzesiak (Tucholski Park Krajobrazowy).Zwycięzcami w poszczególnych kategoriach zostały: Wojciech Połom z Tucholi, Marek Sawicki z Czerska i Marta Pałubicka z Chojnic. Główni zwycięzcy otrzymali w nagrodę lornetki i atlasy do rozpoznawania ptaków, a pozostali wyróżnieni uczestnicy artykuły plastyczne i turystyczne. Spotkanie zakończyło się wspólnym posiłkiem z produktów, które mamy dzięki zapylaczom.
To był magiczny dzień
- Szczegóły
22 października zorganizowaliśmy w naszym parku spacer krajobrazowy pod hasłem: Tucholski Park Krajobrazowy - doświadczam w pełni. Wyruszyliśmy z borowiackiej miejscowości Krąg przez osady Kameron i Konewki do rezerwatu przyrody Ustronie. Spowity mgłą rezerwat był magicznym doświadczeniem, chociaż obchodziliśmy go wzdłuż granicy ze względu na zakaz wstępu na jego teren.
Wracając przez miejscowości Kurcze, Bagna i Rzepiczna rozmawialiśmy o drewnianej zabudowie, sowach, grzybach, brekinii i wilkach. Uczestnicy spaceru tak bardzo doświadczali krajobraz, że nawet przewodnik dał się wyprowadzić na manowce i z planowanych 13 kilometrów zrobiło się 21. Nie tylko zobaczyliśmy, usłyszeliśmy, powąchaliśmy, posmakowaliśmy i dotknęliśmy krajobraz, ale także poczuliśmy pokonując ostatnie kilometry. Kulinarną niespodzianką była borowiacka zupa grzybowa oraz wiejski chleb ze smalcem. Można stwierdzić, że krajobraz smakował nam najbardziej.
Święto obchodzone jest na pamiątkę sporządzenia we Florencji w dniu 20 października 2000 r. Europejskiej Konwencji Krajobrazowej.
Wystawa „Grzyby” Tucholskiego Parku Krajobrazowego w Toruniu
- Szczegóły
13 października 2022 r. w Toruniu odbyła się wystawa grzybów zorganizowana przez Tucholski Park Krajobrazowy we współpracy z Urzędem Marszałkowskim w Toruniu oraz Polskim Towarzystwem Mykologicznym. Świeże okazy grzybów zaprezentowano przed „Karczmą u Damroki” przy Muzeum Etnograficznym.
Wystawę poprzedziły warsztaty terenowe, w których uczestniczyli uczniowie klas pierwszych Technikum Leśnego w Tucholi wraz z nauczycielami. Rozpoczęły się one prelekcją na temat różnorodności gatunkowej i ochrony grzybów. Następnie ruszyliśmy do lasu w poszukiwaniu świeżych owocników. W terenie zostały ogłoszone trzy konkursy: na najbardziej okazały owocnik grzyba jadalnego, osobliwość grzybobrania oraz najpoprawniej przygotowany do wystawy kosz grzybów. Po zakończonym zbiorze uczestnicy spotkali się przy kapliczce Świętego Huberta w Świcie, aby następnie udać się na omówienie gatunków i wspólny posiłek do Terenowego ośrodka edukacji przyrodniczej i promocji Rezerwatu Biosfery Bory Tucholskie w Pile k/Gostycyna. Rozstrzygnięto również konkursy.
Na wystawie znalazły się 10 taksony grzybów makroskopowych. Jej celem było ukazanie różnorodności gatunkowej grzybów występujących na terenie Tucholskiego Parku Krajobrazowego. Wśród eksponowanych okazów znalazły się grzyby jadalne, trujące i niejadalne, należące do trzech grup troficznych: saprotrofów, symbiontów i pasożytów. Zaprezentowano także makiety grzybów chronionych, które można spotkać w lasach naszego parku krajobrazowego i okolicy. Wśród zebranych grzybów pokazano gatunki rzadkie, zagrożone, a także inwazyjne, reprezentowane przez złotoborowika wysmukłego. Grzyb ten rozprzestrzenia się coraz bardziej w naszych lasach, stanowiąc konkurencję dla rodzimych gatunków grzybów wchodzących w symbiozę z sosną zwyczajną, np. borowika szlachetnego i podgrzybka brunatnego. Odwiedzający wystawę mogli nauczyć się odróżniać gatunki jadalne od ich trujących sobowtórów. Poznali cechy budowy najbardziej trującego grzyba w Polsce – muchomora zielonawego (sromotnikowego) oraz gatunków jadalnych, najczęściej z nim mylonych – czubajki kani, gąski zielonki, gołąbka grynszpanowego i pieczarki. Wystawę odwiedziły grupy przedszkolne, które oprócz zwiedzania wystawy mogły wziąć udział w zajęciach plastycznych i zabrać do domu pieczątki z wizerunkami grzybów oraz kolorowanki. Dzieci poznały także podstawowe zasady zbierania grzybów. Pozostali zwiedzający ekspozycję, to osoby indywidualne, które z zainteresowaniem oglądały prezentowane okazy.
Wystawę odwiedziło 176 osób, w tym 77 w ramach grup zorganizowanych i 99 osób indywidualnych. Dla wszystkich zwiedzających przygotowaliśmy wydawnictwo pt. „Grzyby Tucholskiego Parku Krajobrazowego” oraz informator o walorach przyrodniczych Tucholskiego Parku Krajobrazowego.
Tekst: BG
Setka na XXIX. Wystawę Grzybów w Tucholskim Parku Krajobrazowym
- Szczegóły
Już po raz 29. Tucholski Park Krajobrazowy zorganizował wystawę grzybów, która odbyła się w dniach 5-6 października 2022 r. na dziedzińcu siedziby parku. Działania te zrealizowaliśmy przy współpracy z Nadleśnictwem Tuchola i Polskim Towarzystwem Mykologicznym.
Dzień przed wystawą odbyły się warsztaty terenowe, w których uczestniczyli uczniowie klas pierwszych Technikum Leśnego w Tucholi. Rozpoczęły się one prelekcją na temat różnorodności gatunkowej i ochrony grzybów. Zaraz po nich uczniowie wraz z nauczycielami i pracownikami Tucholskiego Parku Krajobrazowego udali się do lasu, gdzie po krótkiej odprawie ruszyli na poszukiwania świeżych owocników grzybów na wystawę. Uczestnicząca młodzież chętnie rywalizowała w konkurencjach na najbardziej okazały owocnik grzyba jadalnego, osobliwość grzybobrania oraz najpoprawniej przygotowany do wystawy kosz grzybów. Zbiór został zakończony przy kapliczce Świętego Huberta w Świcie. Wszyscy uczestnicy zostali uwiecznieni na pamiątkowym zdjęciu. Następnie udaliśmy się na omówienie zebranych gatunków i wspólny posiłek do Terenowego ośrodka edukacji przyrodniczej i promocji Rezerwatu Biosfery Bory Tucholskie w Pile k/Gostycyna.
Wśród tegorocznych zbiorów oznaczono 100 taksonów, w tym 98 grzybów makroskopowych, 1 gatunek śluzowca i 1 rodzaj porostu. Celem wystawy było ukazanie różnorodności grzybów występujących w okolicznych lasach. Wśród prezentowanych gatunków znalazły się grzyby jadalne, trujące i niejadalne, należące do trzech grup troficznych: saprotrofów, symbiontów i pasożytów. Nie zabrakło gatunków rzadkich, zagrożonych, a także inwazyjnych, reprezentowanych przez złotoborowika wysmukłego. Gatunek ten rozprzestrzenia się coraz bardziej w naszych lasach, wypierając nasze rodzime gatunki, m.in. borowika szlachetnego i podgrzybka brunatnego. Na wystawie można było poznać także najbardziej trujący gatunek grzyba w Polsce, po spożyciu którego każdego roku umiera nawet kilkanaście osób – muchomora zielonawego (sromotnikowego) oraz jego jadalne sobowtóry – czubajkę kanię, gąskę zielonkę, gołąbka grynszpanowego i pieczarki. Podczas dwudniowej wystawy grupy przedszkolne i szkolne oraz indywidualni zwiedzający przysłuchiwali się wiadomościom o grzybach, o których mówił mykolog.
Eksponowane naturalne okazy grzybów przyciągnęły 922 osoby, w tym 791 w ramach grup zorganizowanych i 131 osób indywidualnych. Dla wszystkich odwiedzających przygotowaliśmy wydawnictwo pt. „Grzyby Tucholskiego Parku Krajobrazowego”.
Tekst BG
Pożegnanie lata w Tucholskim Parku Krajobrazowym
- Szczegóły
22 września na dziedzińcu przed siedzibą Tucholskiego Parku Krajobrazowego świętowaliśmy ostatni dzień lata. Wydarzenie zostało zorganizowane w ramach Ogólnopolskiego Dnia Parków Krajobrazowych, który obchodzony był po raz pierwszy 10 września br.
Pracownicy Parku przygotowali dla zwiedzających sześć stoisk tematycznych o zagadkowych tytułach:
- „Halcyjon znad Brdy”
- „Wywrotowa rzeka”
- „Dzikie z natury”
- „Zielone w koronie”
- „Królestwo z kapelusza”
- „Kleszczozaur w Parku”.