Podsumowanie dziewiętnastego zestawu pytań (22.06.2012-19.07.2012):
Pytanie pierwsze: Dzisiejsze pierwsze pytanie będzie nietypowe: aby zachecic Państwa do przestudiowania mapy WPKproponujemy mała zabawę - prosimy podać pięć miejsc lub atrakcji turystycznych na terenie Parku, które chcieli by Państwo zwiedzić/zobaczyć podczas wizyty na naszym terenie - tu wakacyjny bonus - wszystkie odpowiedzi będą traktowane jako prawidłowe, a my otrzymamy "listę przebojów WPK".
Odpowiedź:
Pytanie drugie: Która z ryb występujacych na terenie wód Parku zaliczana jest do bezżuchwowców i podlega ścisłej ochronie gatunkowej?
Odpowiedź:
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pani Leokadia Bryja z miejscowości Wołczyn (woj. opolskie) otrzymuje:
Atlas ptaków polskich wydawnictwa Publicat - Pani Barbara Michałowska z miejscowości Ełk (woj. warmińsko-mazursie) otrzymuje:
Atlas płazów i gadów wydawnictwa Pascal - Pan Mateusz Pęksa z miejscowości Ostrów Mazowiecki (woj. mazowieckie) otrzymuje:
poradnik Obserwujemu ptaki wydawnictwa Muza - Pan Włodzimierz Wysocki z miejscowości Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Atlas grzybów wydawnictwa Publicat - Pani Anna Kaczmar z miejscowości Szczepanów (woj. dolnoślaskie) otrzymuje:
Atlas ziół wydawnictwa Dragon
Podsumowanie osiemnastego zestawu pytań (05.06.2012-21.06.2012):
Pytanie pierwsze:
Wda i jej zalewy to raj dla wędkarzy, którzy przybywają tu bardzo licznie zwabieni mnogością i rozmaitością ryb, nie wszyscy jednak potrafią się poprawnie zachować. Spacerując brzegami możemy spotkać ślady bytowania pseudo wędkarzy - tony śmieci. Sytuację próbują ratować akcje sprzątania brzegów organizowane przez PZW, Park i lokalnych przedsiębiorców zajmujących się turystyką wodną. Sytuacja ta jest bardzo przykra i dziwna bo regulamin amatorskiego połowu ryb wyraźnie mówi o tym, że wędkarz przed rozpoczęciem połowu zobowiązany jest utrzymać w czystości stanowisko wędkarskie bez względu na stan jaki zastał w promieniu .... I tu zadanie dla Państwa: ile wynosi ten promień?
Odpowiedź:
Wędkarz zobowiązany jest utrzymać w czystości stanowisko wędkarskie w promieniu minimum 5 metrów, bez względu na stan, jaki zastał przed rozpoczęciem połowu.
Pytanie drugie:
Czerwiec to wyjątkowy czas dla mieszkańców ziem słowiańskich, przed nami najkrótsza noc w roku. My prosimy o podanie przynajmniej 3 nazw tego słowiańskiego święta związanego z letnim przesileniem.
Odpowiedź: Prawidłowe nazwy podawane przez Państwa to:
- Noc Kupały
- Kupalnocka
- Sobótka
- Wianki
- Noc Świętojańska
- Świętem ognia, wody, słońca i księżyca, urodzaju, płodności, radości i miłości
W dniu 25 maja 2006 r. Narodowy Bank Polski wprowadza do obiegu monety "Noc świętojańska", o nominałach:
- 20 zł - wykonaną stemplem lustrzanym w srebrze,
- 2 zł - wykonaną stemplem zwykłym w stopie Nordic Gold.
Źródło: Narodowy Bank Polski http://www.nbp.pl/banknoty/kolekcjonerskie/2006/noc_pl.pdf
Poniżej fragment folderu emisyjnego
NOC ŚWIĘTOJAŃSKA Jest to najkrótsza w ciągu roku noc (w porze letniego przesilenia słońca), z 23 na 24 czerwca, przypadająca w wigilię św. Jana Chrzciciela. W tradycji polskiej nazywana jest nocą świętojańską (od imienia świętego), palinocką lub sobótką (od zapalanych wieczorem i nocą ogni obrzędowych zwanych niegdyś sobótkami), kupalnocką, kupalnicą, kupałą (być może od imienia pogańskiego bożka Kupały, od nocnych kąpieli, rus. kupat' = kąpać się; od imienia Kupała lub Kupało, jak na wschodnich rubieżach Polski zwano św. Jana Chrzciciela, który chrzcił ludzi zanurzając ich, czyli kąpiąc w wodzie). Uroczystości nocy świętojańskiej związane są z archaicznymi obrzędami powitania lata, dotyczącymi kultu słońca i sił przyrody oraz z oczyszczającymi rytuałami ognia i wody, a także towarzyszącymi im obrzędami rolniczymi i obrzędami miłości i płodności, które zgodnie z dawnymi wierzeniami i obyczajem odbywały się w czas przesilenia letniego, a więc w porze wielkiego światła, długo świecącego słońca, rozkwitu przyrody i życia. Przed przyjęciem chrześcijaństwa obrzędy takie i rytuały były znane i praktykowane prawie w całej Europie. Później zaś powiązane zostały z kultem wielkiego świętego Kościoła Jana Chrzciciela i kalendarzem świąt kościelnych. (...)
Opracowała: Barbara Ogrodowska,
Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pani Ewa Trybuś z miejscowości Kraków (woj. małopolskie) otrzymuje:
Atlas ziół wydawnictwa Publicat - Pani Joanna Ziółkowska z miejscowości Osie (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Atlas roślin wydawnictwa Dragon - Pan Jakub Szwałek z miejscowości Poznań (woj. wielkopolskie) otrzymuje:
Atlas roślin wydawnictwa Dragon - Pani Iwona Bocian z miejscowości Miedzno (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Atlas ptaków polskich wydawnictwa Publicat - Pan Jarosław Młyński z miejscowości Gdynia (woj. pomorskie) otrzymuje:
Atlas grzybów wydawnictwa Publicat
Podsumowanie siedemnastego zestawu pytań (21.05.2012-04.06.2012):
Pytanie pierwsze:
"Kwiecisty czas" w pełni, przestrzeń wokół nas podczas spaceru przemierzają niezliczone rzesze owadów zbierających nektar. Te najbardziej pożadane przez rolników, ogrodników i sadowników należą do rodziny pszczołowatych a łudząco do nich podobne budzące strach i grozę osowate omijane są wielkim łukiem. My prosimy o podanie polskiej nazwy największych przedstawicieli tych rodzin występujących w Polsce.
Odpowiedź:
Największe pszczołowate to trzmiele, a największe osowate to szerszenie.
Pytanie drugie:
Przejeżdzając majową porą przez miejscowości w których stoją figury Matki Bożej natrafiamy na zbiorowiska mieszkańców odśpiewujących pieśni ku czi Matki Bożej. Ten zwyczej znany w europie od V wieku do Polski przywędrował stosunkowo późno. Biskup włocławski Marszewski w 1859 przyniósł ten zwyczaj na nasze tereny. Kluczowym elementem nabożeństwa jest litania do Najświętszej Maryi Panny. Litania ta zawiera wezwania, które co jakiś czas są uzupełniane np. w 1923 roku dodano zapis "Królowo Polskiej Korony". Nasze pytanie brzmi: w którym roku dodano zapis "Królowo Rodzin"?
Odpowiedź:
Zapis "Królowo Rodzin" jest to ostatnie wezwanie spośród 52 zawartych w litanii. Zapis został dodany 31 grudnia 1995 roku w Święto Świętej Rodziny z polecenia papieża Jana Pawła II. Papież dodając do litanii wezwanie "Królowo Rodzin" uzasadniał ten wybór słowami: "Przypomnienie życia w ukryciu w Nazarecie, przywołuje kwestie bardzo konkretne i bliskie doświadczeniu każdego mężczyzny i każdej kobiety. Budzi ono świadomość świętości rodziny, otwierając zarazem cały świat wartości dzisiaj zagrożonych, takich jak wierność, poszanowanie życia, wychowanie dzieci, modlitwa, które chrześcijańskie rodziny mogły najpierw odkryć w Świętym Domu, by później stać się przykładem Kościoła Domowego".
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pani Irena Kalinowska z miejscowości Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Atlas roślin wydawnictwa Dragon - Pani Anna Eluszkiewicz z miejscowości Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Atlas ziół wydawnictwa Buchmann - Pani Anna Kaczmar z miejscowości Szczepanów (woj. dolnośląskie) otrzymuje:
Atlas grzybów wydawnictwa Pascal - Pan Krzysztof Bronka z miejscowości Białe Błota (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Kieszonkowy Atlas Drzew wydawnictwa DK - Pani Jadwiga Murawska z miejscowości Toruńy (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Rodzinny atlas przyrody wydawnictwa RM
Podsumowanie szesnastego zestawu pytań (07.05.2012-20.05.2012):
Pytanie pierwsze: Jak nazywa się grupa przejściową między Kociewiakami a Borowiakami, potomkowie smolarzy, bartników, drwali, kopaczy bursztynów, którzy żyli tu już w XII stuleciu, zasiedlają leśne południowo-zachodnie rejony Kociewia czyli okolice Śliwic, Zazdrości i Łążka - Bory Tucholskie, etnograficznie pogranicze borowiacko-kociewskie. Stąd też owe pogranicze (dość wyraźną linią podziału jest rzeka Prusina) stanowi przejściowe ogniwo pomiędzy rdzennymi Kociewiakami a Borowiakami Tucholskimi.
Odpowiedź: Grupa ta to lasacy zwani również borusami.
Pytanie drugie: Na terenie nad Wdą i jej dopływami czesto możemy spotkać wygrzewające się jaszczurki - prosimy podać jakie są to gatunki
Odpowiedź: Pytanie to sprawiło Państwu nieoczekiwane trudności (a miało być łatwo). Prawidłowa odpowiedź to: jaszczurka zwinka, jaszczurka żyworodna i .... padalec zwyczajny. 90% odpowiadających zapomniało o tej beznogiej jaszczurce!
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pan Krzysztof Bronka z miejscowości Białe Błota (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Przez wiry i porohy Dniestru wydawnictwa Bernardinum - Pan Jarosław Gatz z miejscowości Śliwice (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Atlas ziół wydawnictwa Dragon - Pani Maria Woźnica z miejscowości Radzionków (woj. śląskie) otrzymuje:
Atlas owadów polskich wydawnictwa Publicat - Pan Sławomir Szopiński z miejscowości Bukowiec (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Piękna Polska: Przyroda polska wydawnictwa Dragon - Pani Magdalena Skrzyńska z miejscowości Wierzchy (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Atlas ziół wydawnictwa Publicat
Podsumowanie piętnastego zestawu pytań (19.04.2012-06.05.2012):
Pytanie pierwsze:
Okres wiosenny to czas kiedy następuje gwałtowne ożywienie wśród ptaków, które budują gniazda, ale również człowiek wykorzystuje ten czas na rozpoczęcie prac budowlanych swoich domów. Pośród szaleńczego pędu za nowymi trendami i wzornictwem, często bardzo abstrakcyjnymi, lub wręcz szkaradnymi, mocno wpisuje się ta część projektów architektonicznych nawiązująca lub wręcz wykorzystująca elementy architektury tradycyjnej. W ostatnim czasie na terenie Parku powstało kilka domów drewnianych stosujących tradycyjne łączenie belek w stylu sumikowo-łątkowym, poza tym stylem obserwując stare chaty możemy znaleźć chaty w których stosuje się wiązania ciesielskie "na obłap", "na zamek" i ... tu zadanie dla Państwa. Jaki rodzaj zwieńczenia ścian prezentuje obrazek numer 3?
a) zwęgłowienie na narożny słup
b) łączenie sumika z łątką
c) zwieńczenie ścian na obłap
d) zwieńczenie podwalin na "zamek"
e) inne / jakie?
Odpowiedź:
Tradycyjne wiązanie ciesielskie w przykładzie e) to tzw. "Jaskółczy ogon" lub "rybi ogon".
Pytanie drugie:
Już niedługo na świat przyjdzie nowe pokolenie bielików, dzięki wspólpracy Lasów Państwowych i Komitetu Ochrony Orłów wszysy internauci mogą podziwiać bielikową rodzinę na bieżąco. Na terenie Wdeckiegto Parku Krajobrazowego również możemy spotkać bielika, a rosnąca, powoli ale systematycznie, liczebność populacji świadczy o tym, że znalazł tu dobre warunki do gniazdowania. My dziś prosimy o podanie jaki park narodowy ma bielika w swoim logo?
Gniazdo, które możecie oglądać na stronie www.lasy.gov.pl/bielik, znajduje się na terenie Nadleśnictwa Kutno (Łódzkie). W połowie marca samica złożyła w gnieździe jaja (prawdopodobnie dwa). Samiec i samica wysiadują je na zmianę - gdy jedno jest w gnieździe, drugie żeruje. Pisklęta wylęgną się między 25 kwietnia a 1 maja. Co mniej więcej pół godziny bielik obraca jaja, aby zapewnić im odpowiednią wentylację i temperaturę. Co jakiś czas ptak przeciąga się, aby rozprostować kości, i wykonuje toaletę.
Przy gnieździe pojawia się czasem szpak, który chciałby chyba zamieszkać tuż obok, ale bieliki go odpędzają. Można też zauważyć kruki, które czyhają na bielicze jaja. Widziałeś ciekawe zachowanie bielika? Zrób screen i wyślij na Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.. Najciekawsze screeny umieścimy na stronie www.lasy.gov.pl/bielik. Autor screena tygodnia otrzyma nagrodę.
Odpowiedź:
Parkiem Narodowym który posiada bielika w swoim logo jest Woliński Park Narodowy
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pani Teresa Natoniewska z miejscowości Ostrów Wielkopolski (woj. wielkopolskie) otrzymuje:
Ilustrowany Atlas Ziół wydawnictwa Buchmann - Pani Bernadeta K. (Nazwisko do wiadomości Parku - ukryte na prośbę zainteresowanego - 05.08.2013) z miejscowości Miłobądz (woj. pomorskie) otrzymuje:
Atlas ziół wydawnictwa Dragon - Pani Justyna Chylewska z miejscowości Raciąż (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
przewodnik Polska niezwykła - województwo kujawsko-pomorskie wydawnictwa Demart - Pani Halina Tyszka z miejscowości Gdańsk (woj. pomorskie) otrzymuje:
Atlas grzybów wydawnictwa Publicat - Pan Bartosz Kluj z miejscowości Kargowa (woj. lubuskie) otrzymuje:
Atlas ptaków polskich wydawnictwa Publicat - Pan Jakub Tomczyński z miejscowości Kalisz (woj. lubuskie) otrzymuje:
Polskie krainy geograficzne wydawnictwa Carta Blanca
Podsumowanie czternastego zestawu pytań (05.04.2012-18.04.2012):
Pytanie pierwsze:
Wiosna już oficjalnie rozpoczęta, przygotowujemy się do kolejnego sezonu obrączkowania naszych ulubieńców <zimorodków< b="">, w związku z tym dzisiaj chcemy nakłonić Państwa do poszukania i podania odpowiedzi na pytanie: po czym rozróżniamy samiczkę zimorodka od samca?
Odpowiedź:
Samicę od samca zimorodka poznajemy po kolorze dzioba samica ma dolną część dzioba w większości jasną, czerwonawą albo marchewkową (stopień wybarwienia zależy od wieku - im starsza samiczka, tym wieksza część wybarwiona), a samiec ma dolną część dzioba w większości ciemną, prawie czarną.
Pytanie drugie:
Za nami kolejne "przyrodnicze święto" - 1 kwietnia (w pierwotym tekście był błąd - 1 marca, który bardzo sprawnie Państwo wyłapali i przysyłaliście dobre odpowiedzi - brawo!) to Międzynarodowy Dzień Ptaków, dlatego chcemy zapytać co kryje się pod tajemniczym skrótem IBA i co to ma wspólnego z Borami Tucholskimi
Odpowiedź:
Ostoje ptaków (Important Bird Areas – IBA) - przestrzeń wyróżniająca się spośród otoczenia, tym że jest wykorzystywana przez szczególnie cenne gatunki ptaków, lub że jest szczególnie licznie przez ptaki zasiedlona.W naszym kraju wyznaczono dotychczas 174 ostoje ptaków – 170 obszarów lądowych i 4 obszary morskie. Ostoje lądowe zajmują ponad 46 tys. km2, co stanowi ok. 15% powierzchni kraju. Większość z ostoi (141) została desygnowana jako obszary specjalnej ochrony ptaków programu Natura 2000, a docelowo wszystkie ostoje ptaków powinny zostać włączone do sieci Natura 2000. Największa ostoja w kraju obejmująca niemal cały kompleks leśny Borów Tucholskich, na który składa się mozaika siedlisk leśnych (głównie borowych), terenów otwartych oraz jezior i dolin rzecznych. Jest to najważniejsza ostoja lęgowa w Polsce dla gągoła, nurogęsi, żurawia, zimorodka i lelka. Teren ten jest również istotny dla szeregu cennych ptaków leśnych i wodnych. Zachodnia część ostoi pełni ważną rolę dla migrujących żurawi oraz zimujących łabędzi krzykliwych. O naszej ostoi możecie przeczytać tutaj.
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pan Łukasz K. (Nazwisko do wiadomości Parku - ukryte na prośbę zainteresowanego - 05.08.2013) z miejscowości Miłobądz (woj. pomorskie) otrzymuje:
Kieszonkowy Atlas Drzew wydawnictwa DK - Pan Tadeusz Michałowski z miejscowości Ełk (woj. warmińsko-mazurskie) otrzymuje:
książkę Ptaki drapieżne wydawnictwa Muza - Pan Zbigniew Umerski z miejscowości Wierzchy (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Atlas ptaków wydawnictwa Dragon - Pani Maria Szyputa z miejscowości Sulechów (woj. lubuskie) otrzymuje:
książkę Rośliny trujace wydawnictwa Bellona - Pani Jadwiga Hillar z miejscowości Grabacz (woj. warmińsko-mazurskie) otrzymuje:
Gdańską książkę kucharską wydawnictwa Bernardinum
Podsumowanie trzynastego zestawu pytań (22.03.2012-04.03.2012):
Pytanie pierwsze:
Wiosenny czas, czas radości, kiedy wszystko budzi się do życia, często zasmucają informacje o kolejnych bezmyślnych wypalaniach traw. Ten nieszczęsny zwyczaj co roku przynosi ofiary w ludziach, zwierzętach i gospodarce leśnej, dlategoGeneralna Dyrekcja Lasów Państwowych prowadzi kampanię informacyjną "Świadomi zagrożenia". Włączając się w tą akcję chcemy zachęcić Państwa do przyłączenia się do walki z tą bezsensowną tradycją, dlatego prosimy o podanie dlaczego nie powinno się wypalać traw? Poza osobami wylosowanymi normalnym trybem dodatkowo nagrodzimy 3 osoby które najtrafniej/najciekawiej odpowiedzą na pytanie.
Odpowiedź:
Jako odpowiedź, pozwolimy sobie przytoczyć wypowiedzi przedszkolaków - ich odpowiedzi powinny skłonić nas do refleksji, bo niejednokrotnie potrafia trzeźwiej spojrzeć na temat niż dorośli...
- "bo giną zwierzęta i żyjątka"
- "niszczy się trawę i inne rośliny"
- "mogą się zapalić domy"
- "mogą zginąć ludzie"
- "jest brudne powietrze, które śmierdzi"
- "robią to źli ludzie"
- "trawa powinna być zielona a nie czarna"
- "ptaki na ziemi mają gniazdka i palą się jajka"
- "od dymu zabijają się pszczoły i motylki"
- "mój dziadek dostał od tego astmy"
- "ptaki tracą swój pokarm,który był w tej ziemi"
- "taka osoba co pali tą trawę, to chyba nie wie, że ta trawa tam znowu urośnie, bo trawa się rozrasta i w ogóle to przyroda jest wspaniała, bo ona się odradza jak jej ludzie szkodzą, a mój sąsiad..."
Pytanie drugie:
Wiosna, to czas, kiedy po zimowej dosyć nieprzyjaznej dla wszyskich żywych organizmów porze, zaczyna się ożywienie którego jednym z objawów są powroty ptaków z miejsc zimowania. Nieśmiało zaczynają się ptasie gody, by za jakiś czas zaowocować pisklakami w gniazdach, jednak pewna grupa ptaków już dawno jest po okresie godów i teraz zajmują się wysiadywaniem jaj. My dziś pytamy jak nazywa się ta prawdopodobnie największa sowa świata, posiadający na głowie dwa sterczące pęczki piór, przypominające uszy, którego możemy spotkać, a raczej usłyszeć na terenie naszego Parku?
Odpowiedź:
W tym pytaniu była mała "podpucha", bo w pierwszej chwili można było pomyśleć, ze chodzi o uszatkę zwyczajną (sowa uszata, uszatka (Asio otus)), jednak gdy uważny czytelnik doczytał pytanie do końca, to bez trudu można było odpowiedzieć, że to puchacz zwyczajny (puchacz (Bubo bubo))
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy dziesięć nagród książkowych (jako zadośćuczynienie za kłopoty z oddawaniem odpowiedzi ):
- Pani Ewelina Surma z miejscowości Obidza (woj. małopolskie) otrzymuje:
Polskie krainy geograficzne wydawnictwa carta blanca - Pani Liliana Guzowska z miejscowości Iława (woj. warmińsko-mazurskie) otrzymuje:
Dzikie rośliny: zioła, owoce i kwiaty wydawnictwa KDP.pl - Pani Katarzyna Maciejewska z miejscowości MOgilno (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Atlas ptaków polskich wydawnictwa Publicat - Pani Agnieszka Tokarska z miejscowości Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Rodzinny atlas przyrody wydawnictwa RM - Pani Maria Woźnica z miejscowości Radzionków (woj. śląskie) otrzymuje:
Atlas roślin wydawnictwa Dragon
Dodatkowe nagrody za odpowiedzi na pierwsze pytanie:
- Grupa Muchomorki Przedszkole nr 1 z miejscowości Tuchola (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
album Piękna Polska: Ptaki Polski wydawnictwa Dragon - Pani Aleksandra Hejnosz z miejscowości Mogilno (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Atlas ptaków wydawnictwa Dragon - Pan Aleksander Hillar z miejscowości Rybno (woj. warmińsko-mazurskie) otrzymuje:
Atlas ptaków polskich wydawnictwa Publicat
Podsumowanie dwunastego zestawu pytań (16.02.2012-21.03.2012):
Pytanie pierwsze:
Bory dostarczały mieszkańcom wszystkich niezbędnych do życia produktów, a jednocześnie pozwalały zarobić, poprzez wytwarzanie i sprzedaż produktów własnego wyrobu. Poza myślistwem, zbieractwem i pozyskiwaniem drewna na potrzeby stolarni i tartaków, w lasach można było spotkać "fabryki" uzyskujące w procesie suchej destylacji drewna produkty którymi zainteresowani byli krawcy, szewcy, medycy, chemicy i wielu, wielu innych. Jak nazywały się takie "fabryki" i co produkowały? (prosimy podać przynajmniej dwa produkty)
Odpowiedź:
te "fabryki" to smolarnie, które produkowały między innymi dziegeć, potaż, smołę i węgiel drzewny - zainteresowanych tematem odsyłam do arcyciekawego artykułu Katarzyny Turskiej WOKÓŁ PROBLEMATYKI ZAWODÓW LEŚNYCH - SMOLARSTWO, DZIEGCIARSTWO, MAZIARSTWO
Pytanie drugie:
Na polskiej wsi, tak jak wszędzie, najweselej i najhuczniej obchodzono ostatni tydzień karnawału od Tłustego Czwartku po ostatni kusy wtorek. Tłusty Czwartek upływał głównie na jedzeniu i piciu. We wszystkich domach gotowano dużo i obficie kraszonego jadła, kaszy i kapusty ze skwarkami, stawiano na stołach słoninę i sadło, a u bogaczy również mięso i różne kiełbasy. W Tłusty Czwartek nigdzie nie mogło zabraknąć smażonych na tłuszczu słodkich racuchów, blinów i pampuchów oraz lepszych i delikatniejszych ciast, pączków i chrustów, zwanych też faworkami, a na Kociewiu grochowinkami. Tłusty Czwartek był jednak tylko wstępem do hucznych zabaw, które odbywały się w ostatnie trzy dni karnawału. My dziś pytamy jak po staropolsku nazywamy własnie te trzy dni?
Odpowiedź:
Ostatnie dni karnawału nazywano mięsopustem szerzej znane jako zapusty lub ostatki kończące się zawsze we wtorek, zwany w Polsce "śledzikiem". Wszystkie trzy warianty uznawaliśmy za poprawna odpowiedź.
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy dziesięć nagród książkowych (jako zadośćuczynienie za kłopoty z oddawaniem odpowiedzi):
- Pan Mariusz Wydrowski z miejscowości Gdynia (woj. pomorskie) otrzymuje:
Atlas grzybów wydawnictwa Pascal - Pan Bartłomiej Biront z miejscowości Zamość (woj. lubelskie) otrzymuje:
Tropy i ślady zwierząt wydawnictwa RM - Pan Jan Lewańczyk z miejscowości Osie (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
przewodnik Polska niezwykła - województwo kujawsko-pomorskie wydawnictwa Demart - Pan Bronisław Sztandera z miejscowości Police (woj. zachodniopomorskie) otrzymuje:
Atlas roślin wydawnictwa Dragon - Pani Paulina Gatz z miejscowości Śliwice (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Rodzinny atlas przyrody wydawnictwa RM - Pani Elżbieta Pyrzak-Lewińska z miejscowości Kolno (woj. warmińsko-mazurskie) otrzymuje:
Atlas roślin wydawnictwa Dragon - Pan Marek Tokarski z miejscowości Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
książkę Rośliny trujace wydawnictwa Bellona - Pani Jolanta Błaszczyk z miejscowości Kalisz (woj. wielkopolskie) otrzymuje:
album Polskie Wsie i skanseny wydawnictwa Dragon - Pani Kinga Hillar z miejscowości Gdańsk (woj. pomorskie) otrzymuje:
album Perły Gdyni wydawnictwa Bernardinum - Pani Kazimiera Staszyńska z miejscowości Ciechocinek (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Atlas roślin wydawnictwa Dragon
Podsumowanie jedenastego zestawu pytań (30.01.2012-15.02.2012):
Pytanie pierwsze:
2 lutego obchodzimy Światowy Dzień Obszarów Wodno-Błotnych (World Wetland Day), dlatego w tym zestawie pytamy: który z rezerwatów Wdeckiego Parku Krajobrazowego został utworzony w celu ochrony miejsc lęgowych ptactwa wodnego i błotnego?
Odpowiedź:
Ten rezerwat to Rezerwat ornitologiczny Miedzno i położony jest 4 km na północny wschód od Osia. Został utworzony w celu ochrony bogatych stanowisk populacji ptactwa wodnego i błotnego. Jest to jedyny tego typu w powiecie świeckim rezerwat ornitologiczny. Zeutrofizowane, w końcowym stadium zarastania jezioro wraz z otaczającymi bagnami, lsasami i przepływającą przez nie SobińskąStrugą stwarzają dogodne warunki lęgowe wielu rzadkich i chronionych gatunków ptaków, takich jak: żuraw, łabędź niemy i krzykliwy, bocian czarny, kropiatka, bielik, bąk, rybołów wiele innych.
Pytanie drugie:
Bagna i mokradła obecne są również w wierzeniach ludowych, gdzie bogatą część stanowią demony. My dziś chcemy się od Państwa dowiedzieć jak nazywają się demony przypominające piękne kobiety, z długimi rozpuszczonymi włosami, które można spotkać właśnie na bagnach i mokradłach. Demonami tymi stawały się dziewczyny, które utonęły, bądź zmarły z innych nienaturalnych przyczyn przed zamążpójściem. W takie demony mogły się przeobrażać także dzieci zmarłe przed chrztem. Te demoniczne i złowrogie istoty wodne aktywne zimą. Żyją w wodzie od jesieni do pierwszej niedzieli po Zielonych Świątkach. Wtedy to wychodzą z wody, tańczą w czasie nowiu i zasiadają na gałęziach, szczególnie brzozowych, kołyszą się na nich, wołając na przechodzących „chłopcze chodź się pohuśtać”. Nieostrożnego młodzieńca, w ten sposób zwabiwszy załaskoczą na śmierć. Największą aktywność wykazują w czwartki, i wtedy też są szczególnie niebezpieczne.
Odpowiedź:
W tym pytaniu chodziło oczywiście o rusałki. Więcej możecie poczytać w serwisie bagna.pl.
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pani Karolina Wawrzynowicz z miejscowości Grójec Wielki (woj. wielkopolskie) otrzymuje:
Atlas grzybów wydawnictwa Publicat - Pani Małgorzata Górka z miejscowości Błądzim (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Atlas grzybów wydawnictwa Publicat - Pan Mariusz Wydrowski z miejscowości Gdynia (woj. pomorskie) otrzymuje:
album Piękna Polska: Przyroda Polska wydawnictwa Dragon - Pani Danuta Dryglak z miejscowości Krasnystaw (woj. lubelskie) otrzymuje:
album Pięka Polska: Przyroda Polska wydawnictwa Dragon - Pani Anna Kantor z miejscowości Luboń (woj. wielkopolskie) otrzymuje:
album Piękna Polska: Krajobrazy Polski wydawnictwa Dragon
Podsumowanie dziesiątego zestawu pytań (12.01.2012-29.01.2012):
Pytanie pierwsze:
Na terenie Wdeckiego Parku jest cała gama pomników przyrody: głazy narzutowe, pojedyncze drzewa, aleje pomnikowe itd. My dziś chcielibyśmy zachęcić Państwa do poszukania informacji dotyczących drzew pojedynczych, otóż aby takie drzewo zostało pomnikiem przyrody musi spełniać kilka kryteriów jednym z nich jest obwód pnia. Nasze pytanie brzmi: na jakiej wysokości mierzymy obwód drzewa i jak nazywamy punkt na wysokości którego wykonujemy pomiar.
Odpowiedź:
Pierśnica – miara stosowana w opisie drzew uzyskiwana w wyniku pomiaru drzewa na wysokości 1,3 metra nad poziomem gruntu (czyli na wysokości klatki piersiowej przeciętnego dorosłego człowieka – stąd nazwa).
Pytanie drugie:
Początek roku, to czas teoretycznie śnieżny i mroźny, mimo tak wydawało by się niekorzystnych warunków. Jeden z gatunków ptaków którego spotykamy również we Wdeckim Parku Krajobrazowym decyduje się na złożenie jaj i przystąpienie do pierwszego lęgu. Jak brzmi polska nazwa tego ptaka, którego dolna i górna część dzioba (szczęk) krzyżuje się wzajemnie na końcu. Obie wystają z zarysu dzioba. Powodem tej adaptacji jest wybieranie nasion z szyszek drzew iglastych, a zwłaszcza świerków.
Odpowiedź: krzyżodziób świerkowy (Loxia curvirostra)
Zdjęcie: Elaine R. Wilson, http://www.naturespicsonline.com
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pan Bartłomiej Biront z miejscowości Zamość (woj. lubelskie) otrzymuje:
Polska niezwykła - województwo kujawsko - pomorskie wydawnictwa DEMART - Pani Magdalena Białkowska z miejscowości Świecie (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
książkę pt. Kociewska książka kucharska wydawnictwa Bernardinum - Pani Irena Pyrzak z miejscowości Reszel (woj. warmińsko-mazurskie) otrzymuje:
album Polskie Parki Narodowe wydawnictwa Dragon - Pani Kazimiera Woźniak z miejscowości Skawina (woj. małopolskie) otrzymuje:
album Przyroda Polska wydawnictwa Dragon - Pani Ewalina Surma z miejscowości Obidza (woj. małopolskie) otrzymuje:
książkę pt. Ptaki Europy wydawnictwa Świat Ksiązki
Podsumowanie dziewiątego zestawu pytań (30.12.2011-11.01.2012):
Pytanie pierwsze:
W okresie gdy na ziemiach polskich można było spotkać rycerzy z czarnymi krzyżami na białych płaszczach, ludność terenów dzisiejszego Wdeckiego Parku Krajobrazowego musiała dostarczać daniny do komturstwa. Jak nazywało się to komturstwo i w "widłach" jakich rzek wzniesiono zamek - siedzibę komtura?
Odpowiedź:
W tym pytaniu chodziło nam o komturstwo świeckie, którego zamek ulokowano w widłach rzeki Wdy i Wisły.
Pytanie drugie:
Jak nazywa się półpasożyt drzew liściastych, którego ścięte pędy leczyły niemal wszystkie choroby, jednały pomyślność, włożone do wazonu lub podwieszone pod sufitem chroniły dom przed złymi mocami, zapobiegały pożarom, a już powstałe wygaszały. Pędy tej rosliny sprowadzały do domu szczęście i bogactwo, spełniały ludzkie życzenia i marzenia, noszona przy sobie zapewniać miała potencję seksualną. Niestety również jako pasożyty życia miały sprowadzać na aurę małżeństwa złe dni.
Odpowiedź: Jemioła (Viscum L.)
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pan Sławomir Szopiński z miejscowości Bukowiec (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Przyroda Polska wydawnictwa Dragon - Pan Marek Chylewski z miejscowości Raciąż (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
album Cuda natury wydawnictwa Dragon - Pani Elżbieta Pyrzak-Lewińska z miejscowości Kolno (woj. warmińsko-mazurskie) otrzymuje:
album Cuda natury wydawnictwa Dragon - Pan Marek Pieczka z miejscowości Radzionków (woj. śląskie) otrzymuje:
Atlas grzybów wydawnictwa Pascal - Pani Magdalena Gibas z miejscowości Katowice (woj. śląskie) otrzymuje:
książkę pt. Baśnie z Kociewia wydawnictwa Bernardinum
Nagrodę jako autor jednego z dzisiejszych pytań otrzymuje:
- Pani Alina Szramke z miejscowości Starogard Gdański (woj. pomorskie) otrzymuje:
książkę pt. Kieszonkowy Atlas Drzew wydawnictwa DK
Podsumowanie ósmego zestawu pytań (15.12.2011-29.12.2011):
Pytanie pierwsze:
Przyroda zaskakuje nas każdego dnia, wnikliwy obserwator często jest świadkiem zachowań bardzo "nietypowych". My dziś pytamy jakie zachowanie obronne kwiczoła (Turdus pilaris) powoduje, że inne mniejsze ptaki chętnie wybierają go za swojego sąsiada?
Odpowiedź:
Pierwsze pytanie nie było trudne, wystarczyło zapytać "ciocię Wikipedię" gdzie czytamy:
"Kwiczoł często zaciekle broni jaj i młodych przed drapieżnikami, opryskując napastnika swoimi odchodami. Niektóre populacje kwiczołów nauczyły się grupowego ataku na ptaki drapieżne, podczas którego obstrzykują intruza kałem. Niekiedy atak taki potrafi być tak skuteczny, że intruz dosłownie zostaje zestrzelony. Częstymi ofiarami takich właśnie ataków kwiczołów padają myszołowy. Trafiony dużą ilością kału drapieżnik nie jest w stanie latać ze względu na sklejone pióra i wkrótce ginie z głodu i wycieńczenia... Mniejsze ptaki niekiedy zakładają gniazda blisko gniazd kwiczoła, korzystając ze swoistej "ochrony". " - Mamy jednaknadzieje, że przynajmniej kilka osób zaciekawił temat i zaczną badać zwyczaje innych ptaków ...
Pytanie drugie:
W dorzeczu Wdy, którgo teren jest efektem działalności lodowca często możemy trafić na wielkie głazy narzutowe. Jeden z nich znajduje się blisko południowej granicy Parku. Jak nazywa się święty z którym wiąże się potoczna nazwa tego pomnika przyrody?
Odpowiedź:
Jest to oczywiście święty Wojciech, który w swojej drodze do plemion pruskich, gdzie zamierzał czynić dzieło ewangelizacji plemion pogańskich miał wg legendy nauczać również z tego głazu.
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pani Teresa Becel z miejscowości Wrocław (woj. dolnośląskie) otrzymuje:
Rodzinny Atlas Przyrody wydawnictwa RM - Pani Agnieszka Kokoszkiewicz z miejscowości Wrocławia (woj. dolnośląskie) otrzymuje:
Kieszonkowy Atlas Drzew wydawnictwa DK - Pani Krzysztofa Balicka z miejscowości Drzycim (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Atlas grzybów wydawnictwa Publicat - Pan Jerzy Markowski z miejscowości Koszalin (woj. zachodniopomorskie) otrzymuje:
Atlas i Klucz - Drzewa i krzewy wydawnictwa Kubajak - Pani Beata Bień z miejscowości Kraków (woj. małopolskie) otrzymuje:
album pt. Przyroda Polska wydawnictwa Dragon
Nagrodę jako autor jednego z dzisiejszych pytań otrzymuje:
- Pani Edyta Mądrzyńska z miejscowości Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
książkę pt. Zwierzęta wydawnictwa Multico
Podsumowanie siódmego zestawu pytań (02.12.2011-14.12.2011):
Pytanie pierwsze:
Nazwa jednego z obszarów Natura 2000 na terenie którego leży nasz Park zawiera w sobie słowo oznaczające rozległy, bardzo płaski stożek napływowy zbudowany ze żwirów i piasków osadzonych i wypłukanych przez wody pochodzące z topnienia lądolodu. Twór ten powstaje podczas regresji lub postoju lądolodu na jego przedpolu. Ze względu na jałową, piaszczystą glebę - obszar taki porasta zwykle bór sosnowy. Przykłady dużych obszarów tego typu w Polsce można zobaczyć w rejonie własnie Borów Tucholskich. Jakie to słowo i jaka jest pełna nazwa wspomnianego obszaru Natura 2000?
Odpowiedź:
Słowo to Sandr, obszar Natura 2000 o który pytaliśmy nazywa się "Sandr Wdy" (kod ostoii: PLH040017)
Pytanie drugie: J
ak pisał dr Kazimierz Karasiewicz w wydanym w 1922 roku "Przewodniku po Borach Tucholskich z 7 mapami"
"Wielką rolę odgrywało dawniej także wydobywanie bursztynu. Bory Tucholskie były znane ze znaczniejszych pokładów bursztynu, mianowicie na lewym brzegu Brdy, i to w całym biegu od jezior przy Swornigacu począwszy aż do ujścia przy Bydgoszczy.
Okolice Swornigacu, Męcikała, Rytla, Woziwody uchodziły jako główne siedliska bursztynu. Występował on albo w odosobnionych gniazdach, składających się z kawałków wielkości włoskiego orzecha, albo w długich żyłach. Bursztyn przykryty jest miałkim piaskiem brunatnego koloru, w którym spotyka się często kawałki kory świerków bursztynowych.
Wydobywano bursztyn w prosty sposób, kopiąc głębokie doły w miejscach, w których spodziewano się go znaleźć. Dzisiaj kopanie bursztynu ustało, ponieważ ..."
Tu zadanie dla Państwa: jaki czynnik, lub czynniki spowodowały zaprzestanie pozyskiwania bursztynu na terenach leśnych między innymi również nad Wdą.
Odpowiedź: "... z chwilą podjęcia w Prusach Książęcych eksploatacji bursztynu na wybrzeżach Bałtyku ceny znacznie się obniżyły i kopanie się nie opłaca. Wielkie doły w lasach Woziwody i nad jeziorem Radodzieskiem są pamiątkami gorączkowej gonitwy za bursztynem w Borach Tucholskich." Drugim naszym zdaniem istotniejszym czynnikiem była ogromna dewastacja terenów leśnych, na którą zareagowały władze pruskie. Jak możemy przeczytać w opracowaniu którego autorami są Ryszard Sałaciński i Lech Łazowski"Geologiczno-złożowe przesłanki występowania bursztynu w Polsce i rozpoznanie geologicznych warunków jego koncentracji" "(...) Szkody związane z niszczeniem drzewostanu przez systematyczne, wieloletnie rozkopywanie lasów doprowadziły do wydania około 1860 r. zakazu wydobywania bursztynu. (...)"
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pan Bronisław Sztandera z miejscowości Police (woj. zachodniopomorskie) otrzymuje:
przewodnik pt. Polska niezwykła - województwo Kujawsko-Pomorskie wydawnictwa DEMART - Pan Krzysztof Wiejak z miejscowości Katowice (woj. śląskie) otrzymuje:
przewodnik pt. Rodzinny atlas przyrody wydawnictwa RM - Pani Alina Łysak z miejscowości Wrocław (woj. dolnośląskie) otrzymuje:
Dzikie Rośliny zioła, owoce i kwiaty wydawnictwa KDC - Pani Monika Michałowska z miejscowości Ełk (woj. warmińsko-mazurskie) otrzymuje:
Atlas ptaków polskich wydawnictwa Publicat - Pani Beata Michalik z miejscowości Warszawa (woj. mazowieckie) otrzymuje:
przewodnik pt. Tropy i ślady zwierząt wydawnictwa RM
Nagrodę jako autor jednego z dzisiejszych pytań otrzymuje:
- Pani Marzena Rogozik z miejscowości Wielmoża (woj. małopolskie) otrzymuje:
Cuda kontynentów - Ostatnie dzikie miejsca świata wydawnictwa Publicat
Podsumowanie szóstego zestawu pytań (15.11.2011-01.12.2011):
Pytanie pierwsze:
Nadchodząca zima skłoniła ludzi i zwierzęta do intensywnych prac przygotowawczych. Część zwierząt już nas opuściła, część przybyła do nas na zimowisko (miło jest pomyśleć, że dla kogoś to "my" jesteśmy ciepłym krajem) reszta przygotowuje się na nadejście zimy. W tradycji mieszkańców borów zawsze było gromadzenie opału, które to zaczynało się nawet wczesną wiosną, bogatsi kupowali węgiel, mniej zamożni drewno od leśniczego, a biedniejsi zbierali chrust. Osobna wyspecjalizowana grupa zajmowała się ciężką i mozolną pracą, pozyskiwaniem - wykopywaniem pni drzew ściętych w wyniku prac leśnych - ciekawostka jest taka, że czynność ta była bezpłatna - pracownicy otrzymywali wykopany pień - drewno, a leśniczy miejsce na nowe nasadzenia. Jak nazywa się pień wraz z korzeniami pozyskany w ten sposób?
Odpowiedź: Pień wraz z korzeniami pozyskany w ten sposób to karpina lub karpa
Pytanie drugie:
29 listopada obchodzimy Dzień ogłoszenia św. Franciszka patronem ekologów. Dzień ten został ogłoszony w 1979 roku przez papieża Jana Pawła II, my natomiast pytamy jak nazywa się międzynarodowy dokument podpisany w Paryżu 19 marca 1902 roku, do którego Polska przystąpiła w 1932 roku, dotyczący współpracy między sygnatariuszami w sprawie ochrony pewnej grupy zwierząt, o której mowa w nazwie dokumentu. Warto podkreślić, że dokument ten jest nadal obowiązujący!
Odpowiedź:
Międzynarodowy dokument podpisany w Paryżu 19 marca 1902 roku, do którego Polska przystąpiła w 1932 roku, to Konwencja o ochronie ptaków pożytecznych dla rolnictwa. Tekst konwencji tutaj
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pan Maciej Kuta z miejscowości Lniano (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
przewodnik pt. Tropy i ślady zwierząt wydawnictwa RM - Pani Janina Kokoszkiewicz z miejscowości Wrocław (woj. dolnośląskie) otrzymuje:
przewodnik pt. Tropy i ślady zwierząt wydawnictwa RM - Pani Anna Kubas z miejscowości Ślemień (woj. śląskie) otrzymuje:
Ilustrowaną Encyklopedię Przyrody wydawnictwa Elżbieta Jarmołkiewicz - Pani Justyna Szmidt z miejscowości Wołczyn (woj. opolskie) otrzymuje:
Ilustrowany Atlas Ziół wydawnictwa Buchmann - Pani Julia Świech z miejscowości Mogilno (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
przewodnik pt. Rodzinny atlas przyrody wydawnictwa RM
Podsumowanie piątego zestawu pytań (27.10.2011-14.11.2011):
Pytanie pierwsze:
Okolice naszej ukochanej Wdy można podziwiać w różny sposób. Jedną z form mogą być co raz popularniejsze marsze na orientacje (np. Imprezy na Orientacje tzw. InO w ramach Pucharu Borów Tucholskich), gdzie dosyć istotnym elementem jest mapa. Mapa - przedmiot magiczny, też rządzi się swoimi prawami i dziś już nie wszyscy potrafią ją odpowiednio "czytać". My dziś chcemy sprawdzić jak z tą umiejętnością jest u gości naszej strony. Prosimy o podanie co oznaczają symbole prezentowane poniżej.
Odpowiedź:
Pytanie było troszkę podchwytliwe, ale jak zwykle nasi czytelnicy poradzili sobie z nim na medal. Trudnośc polegana tym,ze obecne mapy nie zawsze stosują ujednoliconą systematykę symboli topograficznych. Wynika to troche zlenistwa twórców i trochę z archaiczności opracowanego w ubiegłym wieku zestawu znaków topograficznych. Symbole prezentowane w naszym pytaniu oznaczają:
- kościół
- leśniczówkę
- transformator
- las wysokopienny iglasty
Pytanie drugie:
Na terenie Wdeckiego Parku Krajobrazowego możemy spotkać miejsca, które swoje nazwy zawdzięczają codziennym zajęciom, którym oddawali się tutejsi mieszkańcy. Są więc miejscowości ze słowami huta, piec itp. W naszym pytaniu prosimy o opisanie na czym polegała czynność, od której wzięła się nazwa Smolarnia.
Odpowiedź:
Nazwa Smolarnia pochodzi oczywiście od procesu pozyskiwania smoły. Szczególnie znane ze smoły i potażu były Bory Tucholskie, gdzie w większości produkowano z przeznaczeniem na eksport. Smolarniami nazywano prymitywne zakłady produkcyjne, lokalizowane najczęściej w lesie. W nazwijmy to piecach prażono drewno. W wyniku procesu prażenia pozyskiwano smołę, otrzymywano spirytus drzewny, terpentynę. Tak więc smolarnia wiąże się z pozyskiwaniem smoły z drewna. Więcej na temat smolarstwa , bartnictwa i innych zawodów "leśnych można przeczytać w artykule "Wokól problematyki zawodów leśnych" autorstwa Katarzyny Turskiej - autorki strony Miedzynarodowego Uniwersytetu Włóczęgów I Turystów. - http://muwit.pl
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pani Anita Dudzis-Ceklińska z miejscowości Białogard (woj. zachodniopomorskie) otrzymuje:
przewodnik pt. Ptaki europy wydawnictwa MWK - Pan Jarosław Gatz z miejscowości Śliwice (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Atlas grzybów wydawnictwa Pascal - Pani Urszula Guttmann-Wiejak z miejscowości Katowice (woj. śląskie) otrzymuje:
Atlas grzybów wydawnictwa Pascal - Pani Marta Buczkowska z miejscowości Ustka (woj. pomorskie) otrzymuje:
Atlas płazów i gadów wydawnictwa Pascal - Pani Anna Iwaniak z miejscowości Radawczyk (woj. lubelskie) otrzymują:
książkę pt. Kociewska książka kucharska wydawnictwa Bernardinum
Podsumowanie czwartego zestawu pytań (13.10.2011-26.10.2011):
Pytanie pierwsze:
Charakterystycznym elementem obrazu polskiej wsi są, niestety co raz rzadziej, wierzby rosnące przy drogach. Najczęściej sadzone i charakterystycznie przycinane są u nas wierzba krucha i wierzba biała. Są to gatunki szybko rosnące, o miękkim, łatwo próchniejącym drewnie. Już w wieku kilkunastu lat od posadzenia możemy uzyskać doskonałe siedlisko dla dzikich zwierząt. Żaden inny krajowy gatunek drzewa nie nadaje się do tego tak dobrze. W wyniku systematycznego ścinania pędów na stałej wysokości, tworzy się charakterystyczne zgrubienie z licznymi dziuplami i szczelinami – zamieszkiwane przez wiele gatunków ptaków. Są to nie tylko dziuplaki, takie jak pospolite sikory, wróble, szpaki, pliszki, ale także coraz rzadsze: dudki, pójdźki, puszczyki czy kraski.Jak nazywamy tą czynność obcinania pędów wierzby na stałej wysokości, oraz jak nazywamy pozyskane w ten sposób fragmenty gałęzi, przycięte z góry i dołu, które dzięki zdolności rozwijania korzeni przybyszowych i rozwoju uśpionych pąków stosowane jest do rozmnażania wierzb.
Odpowiedź:
Czynność obcinania pędów wierzby na stałej wysokości nazywamy "ogławianiem", a pozyskane w ten sposób fragmenty gałęzi, przyciete z góry i dołu, które dzięki zdolności rozwijania korzeni przybyszowych i rozwoju uśpionych pąków stosowane jest do rozmnażania wierzb to żywokoły. Więcej na temat wierzb, ich ogławiania oraz roli jaką odgrywają można przeczytać w powstającym naszym kalendarzu ekologicznym pod datą 20 stycznia , kiedy to jest obchodzony Dzień wierzby głowiastej
Pytanie drugie:
Jesień to czas wedrówek ptaków, na naszych terenach możemy spotkać gatunki nie występujące na co dzień lub występujace sporadyczne. Jedną z ciekawszych obserwacji stanowi ptak z rzędu wróblowych, który jako zimowiska wykorzystuje bystre niezamarzające odcinki Wdy o czystych wodach, gdzie pośród kamienistego dna jako jedy przedstawiciel swojego rzędu biega wbrew prądowi rzeki - chwyta się pazurkami kamieni i pomaga sobie przy tym skrzydłami, które służą mu za wiosła. To jedyny ptak śpiewający, który potrafi dobrze nurkować i pływać. Jaka jest polska nazwa tego ptaka?
Odpowiedź: Ptak, o którego pytaliśmy to pluszcz zwyczajny, pluszcz (Cinclus cinclus)
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pan Bartosz Adamczyk z miejscowości Osie (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
książkę pt. Tropy i ślady zwierząt wydawnictwa RM - Pani Stanisława Benysek z miejscowości Chróścina (woj. dolnośląskie) otrzymuje:
Atlas ziół wydawnictwa Buchmann - Pani Małgorzata Klemens z miejscowości Świecie (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
książkę Baśnie z kociewia wydawnictwa Bernardinum - Pan Łukasz Zaremba z miejscowości Czernina (woj. dolnośląskie) otrzymuje:
Atlas ptaków polskich wydawnictwa Publicat - Pani Agnieszka Kokoszkiewicz z miejscowości Wrocław (woj. dolnośląskie) otrzymują:
książkę pt. Rośliny trujące wydawnictwa Bellona
Podsumowanie trzeciego zestawu pytań (29.09.2011-12.10.2011):
Pytanie pierwsze:
Kociewiacy, Borowiacy ale w końcu i tak wszyscy to Słowianie, którzy zawsze charakteryzowali się wielkim przywiązaniem do przyrody. Przed przybyciem na te tereny chrześcijaństwa, a nawet już po oficjalnym przyjęciu przez Polskę chrztu, czcili żywioły natury, personifikując je, nadając im imiona i rzeźbiąc posągi. My dziś pytamy jak nazywa się uważana za demona słowiańska bogini zimy i śmierci, którą do dziś troszkę niechcący "czcimy" gdy przychodzi wiosna.
Odpowiedź:
"Czczonym" bóstwem słowiańskim, obecnym w naszym otoczeniu jest Marzanna, którą uczniowie topią w pierwszy dzień wiosny. Inne nazwy Marzanny to: Marzan(n)a, Mora, Morana, Morena, Marena, Śmiertka, Śmierć, Śmiercicha
Pytanie drugie: Drugie pytanie będzie dziś nietypowe, bo wszystkie odpowiedzi będą dobre i pozwolą uzyskać "leśną listę przebojów". Lasy nad naszą ukochaną rzeką właśnie o tej porze kuszą nas skarbami swego runa, a my chcielibyśmy się dowiedziećjakich pięć gatunków grzybów najchętniej Państwo zbierają do swoich koszyków.
Odpowiedź: W wyniku nadesłanych odpowiedzi powstała lista (wg ilości uzyskanych głosów):
- Borowiki (Boletus L.)
- Pieprzniki jadalne, kurki (Cantharellus cibarius)
- Podgrzybki (Xerocomus Quél.)
- Maślaki (Suillus Gray)
- koźlarze, kozaki, brzozaki (Leccinum Gray)
- Mleczaj rydz, rydz sosnowy (Lactarius deliciosus (L.) Pers.)
- Czubajki, sowy (Macrolepiota Singer)
- gąska (Tricholoma (Fr.) Staude)
- Opieńka miodowa (Armillaria mellea)
- Pieczarka polna (Agaricus campestris)
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pani Jolanta Benedysiuk z miejscowości Koszalin (woj. zachodniopomorskie) otrzymuje:
książkę Atlas i klucz Płazy i gady Polski wydawnictwa Kubajak - Pan Michał Michałowski z miejscowości Ełk (woj. warmińsko-mazurskie) otrzymuje:
100 cudów przyrody w Polsce wydawnictwa Publicat - Pan Konrad Iwaniak z miejscowości Radawczyk (woj. lubelskim) otrzymuje:
książkę Dawne smaki Kociewia wydawnictwa Bernardinum - Pan Grzegorz Siewior z miejscowości Katowice (woj. śląskie) otrzymuje:
album Polskie Cuda Natury - Najpiękniejsze miejsca wydawnictwa Dragon - Członkowie koła przyrodniczego klas V a z miejscowości Mogilno (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymują:
Ilustrowaną Encyklopedię Przyrody wydawnictwa Elżbieta Jarmołkiewicz
Podsumowanie drugiego zestawu pytań (15.09.2011-28.09.2011):
Pytanie pierwsze:
Myślistwo to nieodłączny element życia dawnych borowiaków i kociewiaków, jak również modnym dzisiaj hobby. Nie zawsze zgadzamy się z filozofią tego "sportu", jednak ciężko zignorować jego obecność. My dziś pytamy jak nazywa się wabienie lisa za pomocą naśladowania odgłosów wydawanych przez wystraszonego zająca.
Odpowiedź:
Ten sposób wabienia to kniazienie (kniazianie)
Pytanie drugie:
Obecny skład gatunkowy lasów na terenie Wdeckiego Parku Krajobrazowego to wynik gospodarczej działalności człowieka. Antropopresja bowiem spowodowała zarówno zmianę składu gatunkowego drzewostanów, jak również zmianę udziału poszczególnych zespołów. Niektóre gatunki drzew, które dawniej były częstymi składnikami drzewostanu puszczy, należą dziś do rzadkości, niektóre zbiorowiska lasów liściastych zniknęły zupełnie lub występują fragmentarycznie na niewielkich powierzchniach. Zwiększył się natomiast w zasadniczy sposób areał zbiorowisk borowych, które obecnie dominują. Jak nazywa się ta forma degeneracji fitocenozy leśnej polegająca na wprowadzeniu do drzewostanu liściastego drzew iglastych, zwykle z rodziny sosnowatych?
(autor pytania: Pan Grzegorz Gurzyński, Toruń)
Odpowiedź:
Forma ta nazywana jest pinetyzacją lub borowieniem.
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pan Adam Pendrak z miejscowości Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
książkę Atlas ptaków polskich wydawnictwa Publicat - Pani Anna Zaremba z miejscowości Chróścina (woj. dolnośląskie) otrzymuje:
album pt. Polskie Parki Narodowe wydawnictwa Dragon - Pani Ewa Turczyn z miejscowości Koszalin (woj. zachodniopomorskie) otrzymuje:
przewodnik Ptaki Europy wydawnictwa MWK Sp. z o.o. - Pani Jadwiga Bąk z miejscowości Karłowice (woj. opolskie) otrzymuje:
książkę Dzikie rośliny jadalne i trujące wydawnictwa Bellona - Pani Karolina Choroś z miejscowości Tleń (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
Kociewską książkę kucharską wydawnictwa Bernardinum
Podsumowanie pierwszego zestawu pytań (01.09.2011-14.09.2011):
Pytanie pierwsze:
Na poczatek nowej edycji naszej zabawy chcemy prosić państwa o poszukanie którego ze świętych przedstawia rzeźba znajdująca się przed siedzibą Wdeckiego Parku Krajobrazowego. Część osób biorących udział nie była przy naszej siedzibie, lub była dawno temu, więc dla ułatwienia podpowiemy, że w malarstwie i rzeźbie bardzo często postać tego świetego przedstawiana jest w otoczeniu zwierząt - ptaków, jeleni, wilków - ze względu na braterstwo stworzeń, jeden z elementów duchowości minoryckiej.
Odpowiedź:
Św. Franciszek z Asyżu. W 1979 roku Jan Paweł II ogłosił św. Franciszka patronem ekologów i ekologii. W 1981 roku w Krakowie franciszkanie założyli Ruch Ekologiczny św. Franciszka z Asyżu - REFA, który prowadzi wiele działań edukacyjnych i proekologicznych.
Pytanie drugie:
W drugim pytaniu chcemy zapytać o to, jak nazywa się ptak, przedstawiciel rodziny bekasowatych, którego możemy spotkać w lesie sosnowym. Zasiedla i lęgnie się na świetlistych podmokłych lub wilgotnych lasach mieszanych i liściastych z warstwą ziół i krzewów, również w borach z bogatym podszytem, bagnach, olsach, nad płytkimi strumieniami leśnymi i na podmokłych zagłębieniach terenu.
Odpowiedź:
W tym podchwytliwym pytaniu chodziło o słonkę zwyczajną (Scolopax rusticola).
Wśród nadesłanych prawidłowych odpowiedzi wylosowaliśmy pięć nagród książkowych:
- Pani Agnieszka Lis z miejscowości Olkusz (woj. małopolskie) otrzymuje:
książkę Spotkania z przyrodą: Zwierzęta wydawnictwa MULTICO - Pani Irena Dordzik z miejscowości Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
książkę pt. Atlas pająków wydawnictwa Pascal - Pan Zbigniew Zakrzewski z miejscowości Warszawa (woj. mazowieckie) otrzymuje:
książkę pt. Kieszonkowy Atlas Drzew wydawnictwa DK - Pani Diana Socha z miejscowości Kraków (woj. małopolskie) otrzymuje:
Atlas Grzybów wydawnictwa Pascal - Pani Paulina Kimbar z miejscowości Warszawa (woj. mazowieckie) otrzymuje:
Atlas ziół wydawnictwa Dragon
Nagrodę jako autor jednego z dzisiejszych pytań otrzymuje:
- Pan Grzegorz Gurzyński z miejscowości Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) otrzymuje:
przewodnik Ptaki Europy wydawnictwa MWK Sp. z o.o.