Zapraszamy do obejrzenie krótkiego filmu z lotu ptaka elektrowni wodnej Żur.

Torfowisko źródliskowe Czyściewnica jest unikalnym i najrzadziej spotykanym rodzajem torfowisk. Woda wypływająca ze zboczy zalewa obszar o nieprzepuszczalnym podłożu.

Osada o osobliwej nazwie Zgorzały Most powstała przed 1772 rokiem. Należała do folwarku w Wierzchach stanowiącego własność królewską.

Pierwsza wzmianka o grodzie zwanym Grodesno pochodzi z 1238 roku. Na wzgórzu przy zakolu Wdy w czasach panowania Krzyżaków, powstał niewielki zamek strzegący przepraw przez rzekę.

Las przy szosie Wery – Spławie kryje tajemniczy i zagadkowy głaz. Ukryty jest on tuż przy powierzchni gruntu w odległości około 150 m na lewo od pierwszej linii energetycznej na polance porośniętej dwoma okazałymi dębami.

Na wschód od Osia, w odległości około 5km, znajduje się godna zwiedzenia szkoła podstawowa. W przyszkolnym arboretum zgromadzono kolekcję roślin, liczącą obecnie ponad 150 gatunków drzew i krzewów.

Jedna z najstarszych wsi powiatu świeckiego, położona 3,5 km na wschód od Osia. Pierwsze wzmianki o wsi Mestyno pochodzą z 1253 roku. W czasach krzyżackich jako wieś czynszowa stanowiła własność zakonu w komturstwie świeckim.

Na terenie WPK zachowała się spora ilość drewnianych domów, charakterystycznych dla Borów Tucholskich. Przeważnie o konstrukcji zrębowej z XIX i początku XX wieku.

W pobliżu jeziora Trzebucz Mały, nieopodal leśniczówki Stara Huta, znajdują się pozostałości po byłym umocnionych obozie oddziału partyzanckiego AK - „Świerki”.

Położona jest w pobliżu wsi Łążek przy drodze biegnącej prawą stroną cmentarza katolickiego w stronę Jeziora Piaseczno.

Jedną z najpiękniejszych wsi Borów Tucholskich jest położona 8 km na północny – zachód od Osia wieś Stara Rzeka. Powstanie wsi datowane jest na połowę XVIII wieku.

Rezerwat leśny, położony jest 9 km na północ od Osia. Utworzony został w celu ochrony największego w Europie Środkowej skupiska jarzębu brekinii zwanego też brzękiem. Gatunek ten, niegdyś pospolity w europejskich lasach dziś jest już rzadko spotykany.

Dzieje Tlenia sięgają średniowiecza. Już w 1415 roku w pobliżu ujścia rzeki Prusiny do Wdy istniał młyn, który dał początek osadzie o nazwie Imschen. Zbiegają się tu drogi z Lniana, Tucholi, Czerska i Osia. Powstanie linii kolejowej Czersk – Laskowice i wybudowanie dworca, przyspieszyło rozwój wsi.

Rzeka Wda zwana „Czarną Wodą” stanowi oś hydrograficzną Wdeckiego Parku Krajobrazowego. Obok Brdy jest największą i najpiękniejszą rzeką Borów Tucholskich. Malowniczo wije się rozcinając sandr na głębokość 20 i więcej metrów.

Błędno jest malowniczą osadą leśną położoną pośród licznych bogato rozwiniętych meandrów Wdy. Wokół osady rozciągają się rozległe lasy, które w czasach II Wojny Światowej stały się ostoją ruchu partyzanckiego.

Rezerwat ornitologiczny, położony jest 4 km na północny wschód od Osia. Został utworzony w celu ochrony bogatych stanowisk populacji ptactwa wodnego i błotnego.

Rezerwat Jezioro Ciche położony jest przy drodze prowadzącej do leśniczówki Zalesie (czerwony szlak turystyczny). Głównym celem ochrony jest roślinność wodna, bagienna oraz fragment grądu subkontynentalnego.

Ścisły rezerwat wodno - torfowiskowy, położony jest 4 km na północ od Osia w pobliżu drogi Osie – Skórcz. Tworzą go cztery jeziorka dystroficzne wraz z otaczającymi je torfowiskami.

Przy południowej granicy Wdeckiego Parku Krajobrazowego w odległości 0,5 km od stacji kolejowej w Leosi znajduje się największy na Pomorzu głaz narzutowy zwany „Kamieniem Świętego Wojciecha”. Według legendy Święty Wojciech na tym kamieniu wygłaszał kazania podczas swojej wędrówki do Prus.

Porosty - organizmy te stanowiące trwałą symbiozę glonów i grzybów są naturalnym bioindykatorem, czyli wskaźnikiem zanieczyszczenia powietrza (SO2).